Nr ISSN 2082-7431
Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie.
Polska Eskadra Balonowa.


Polska Eskadra Balonowa.


W lipcu 1940 roku, w związku z rozpoczęciem Bitwy o Anglię i znacznym wzrostem liczby nalotów Luftwaffe na miasta i cele strategiczne, RAF podjął decyzję o zwiększeniu liczby jednostek balonów zaporowych. Z tego powodu 15 września 1940 roku powołano do życia Polską Eskadrę Balonową (Polish Balloon Flight). Jej dowódcą został mianowany płk Hilary Grabowski. Poza nim w skład jednostki weszło jeszcze 5 oficerów i 148 podoficerów i szeregowców. Personel stanowili w większości żołnierze przedwojennych batalionów balonowych. 15 października rozpoczęto wysyłanie ludzi na szkolenie w obsłudze brytyjskich balonów do 1. Ośrodka Szkolenia Balonowego RAF (No. 1 Balloon Training Unit RAF).


Brytyjski ośrodek szkoleniowy No. 1 Balloon Training Unit RAF w Cardington – miejsce szkolenia Polskiej Eskadry Balonowej. Źródło: Wikimedia Commons. Domena publiczna.

Po zakończeniu szkolenia, 20 grudnia PEB została włączona do 945 Dywizjonu Balonowego RAF, jako Eskadra C. W jej skład weszli: kpt. Wacław Zieliński - dowódca, kpt. Michał Ptasiński - zastępca dowódcy, a także oficerowie kpt. Władysław Czech, por. Stanisław Foltański, ppor. Kajetan Kalisz i 120 szeregowych.
945 Dywizjon stacjonował w okolicach Glasgow. Polacy obsadzili tam 10 posterunków, osłaniając doki, węzeł kolejowy i zakłady przemysłowe. Eskadra została wyposażona w brytyjskie balony LZ Mk.VII. Już podczas działania bojowego, rozpoczęto kursy dla personelu jednostki w dziedzinach: operator ściągarek, obsługa i eksploatacja balonów zaporowych, produkcja wodoru w wytwórniach polowych, obsługa balonów morskich, kierowca pojazdów mechanicznych, obsługa balonów przeznaczonych do skoków spadochronowych. W ten sposób każdy z żołnierzy miał minimum dwie specjalizacje, co znacznie usprawniało działanie.

22 lipca 1942 roku Eskadra został przeniesiona w rejon zatoki Firth of Forth, gdzie została włączona w skład 929 Dywizjonu Balonowego RAF. Zadaniem Polaków była osłona mostu kolejowego, lotniska morskiego i bazy Royal Navy. Eskadra została rozlokowana na 12 posterunkach lądowych. Ponadto, część personelu została oddelegowana do osłony konwojów przybrzeżnych, gdzie balony typu LZ Mk.V mocowane były na jednostkach żeglugi. Ponadto w okresie stacjonowania w Firth of Forth, Eskadra obsługiwała balon w Leven. Był to balon specjalnie przystosowany do treningów skoków spadochronowych, a ćwiczenia na nim wykonywała Samodzielna Brygada Spadochronowa.

Na przełomie czerwca i lipca 1944 roku, w związku z masowym użyciem bomb V-1, Polska Eskadra Balonowa została przesunięta w rejon Londynu w pobliże miejscowości Redhill, gdzie obsadziła 22 posterunki. 27 sierpnia została przesunięta bardziej na wschód w okolice miasta Rochester. Na stan jednostki weszły wtedy amerykańskie balony US Barrage Balloon (US/BB) Mk.VIII i Mk.XII.

Kiedy zagrożenie bombami V-1 zmalało, nastąpiła reorganizacja Balloon Command. 13 października PEB została przeniesiona do Ośrodka Balonowego w Newcastle, gdzie po reorganizacji została przemianowana na Polską Jednostkę Balonową (Polish Balloon Unit). 19 grudnia 1945 roku jednostka została przesunięta w rejon Cordington, gdzie stacjonowała, do momentu rozwiązania w 1946 roku.

Autor: Mateusz Maroński.


Literatura:

Jerzy Płoszajski, "Technicy lotnictwa polskiego na Zachodzie 1939-1946", Warszawa 2007
Andrzej Morgała, "Polskie Samoloty Wojskowe 1939-1945", Warszawa 1976.


powrót do spisu treści

© Copyright 2020. Mateusz Maroński
Design by Scypion, Butryk