Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
ŁĘTOWSKI, Stanisław.



ŁĘTOWSKI, Stanisław

Pułkownik służby stałej broni pancernych.



Pseudonimy: "Mechanik".

Urodzony: 27 listopada 1908 r. w majątku Wiszniówka powiat Mińsk Litewski.

Zmarł: 10 września 1958 r., w Bydgoszczy.


Promocje:

Pułkownik.: 1945 r.
Podpułkownik.: 3 października 1944 r.
Major.: 11 listopada 1943 r.
Kapitan.: 19 marca 1938 r.
Porucznik.: ??.
Podporucznik.: 15 sierpnia 1930 r.

Funkcje:

Elew Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowii-Komorowie.: wrzesień 1927 - sierpień 1930 r.
Dowódca plutonu w 4 pułku strzelców podhalańskich (Cieszyn).: ?? - ??
Referent WF w 4 Pułku Strzelców Podhalańskich (Cieszyn).: ?? - ??
Słuchacz kursu aplikacyjnego broni pancernych w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Modlinie.: listopad 1934 - listopad 1935 r.
Instruktor w 2 kompanii, 3 Batalionu Pancernego (Warszawa).: ?? - ??
Adiutant 3 Batalionu Pancernego (Warszawa).: ?? - ??
Dowódca plutonu w Szkole Podchorążych Rezerwy Broni Pancernych w Modlinie.: 1938 - ??
Dowódca kompanii w 11 Batalionie Pancernym (wcześniej Doświadczalny Batalion Pancerno-Motorowy) w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Modlinie.: ?? - ??
Dowódca i organizator 11 kompanii czołgów rozpoznawczych w Warszawskiej Brygadzie Pancerno-Motorowej.: 1939 r.
Od listopada lub grudnia 1939 r., w szeregach konspiracyjnej organizacji "Pobudka".
Dowódca konspiracyjnego 3 Batalionu Pancernego (Batalionu "Golskiego").: ?? - ?? Oficer w Komendzie Okręgu Warszawa-Miasto ZWZ.: 1941 r.
Przeniesiony do Lublina.: ?? - ??
Dowódca Ośrodka Pancernego Komendy Obszaru Warszawskiego.: marzec - 7 sierpnia 1944 r.
Komendant Podobwodu Śródmieście-Południe.: 7 - 20 sierpnia 1944 r.
Zastępca komendanta Podobwodu Śródmieście-Południe.: 20 sierpnia - 2 października 1944 r.
Członek PPR/PZPR.: 1945 - 1950 oraz 1954 - 1958 r.
Zastępca komendanta do spraw liniowych w Oficerskiej Szkoły Broni Pancernej w Modlinie.: kwiecień 1945 - ??
Szef gabinetu ministra Obrony Narodowej.: ?? - ??
Członek Zarządu Głównego Związku Uczestników Walki Zbrojnej z Niemcami.: wrzesień 1945 - ??
Skierowany na studia do Akademii Sztabu Generalnego.: kwiecień 1948 r.
Działacz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.: wrzesień 1949 - ??
Komendant garnizonu warszawskiego LWP.: ?? - ??
Dyrektor administracyjno-handlowy w Warszawskiej Fabryce Motocykli.: ?? - ??
Szofer w Lubelskiej Fabryce Samochodów.: ?? - ??
Przewodniczący komisji do spraw upamiętnienia miejsc walki i straceń w Zarządzie Okręgu ZBOWiD w Warszawie.: 1956 - ??
Powołany ponownie do służby wojskowej.: listopad 1956 r.
Ukończył Wyższy Akademicki Kurs Ogólnowojskowy w Akademii Sztabu Generalnego.: wrzesień 1957 r.
Oficer Głównego Zarządu Polityczno-Wychowawczego.: ?? - ??
Wiceprzewodniczący Głównej Komisji Odznaczeniowej ZBOWiD.: listopad 1957 - ??

Opinie:

Wniosek odznaczeniowy z 10 września 1944 r., (płk. Szczurek-Cergowski).:

"...od 1-ego dnia w akcji. Swoją postawą żołnierską i przykładem świeci podkomendnym. Wykazał dużą osobistą odwagę w akcji".

Wniosek odznaczeniowy z 25 września 1944 r.:

"...odważny i energiczny, w trudnych warunkach starał się zorganizować i skoordynować Podobwód Śródmieście-Południe".

Notatki:

Syn Franciszka, agronoma i Zofii Gryfin. Od października 1923 r., uczył się w Państwowym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie i tam w maju 1927 r., otrzymał świadectwo dojrzałości. Po tym wydarzeniu postanowił poświęcić się karierze wojskowej.

We wrześniu 1939 r., był dowódcą zorganizowanej przez siebie 11 kompanii czołgów rozpoznawczych w Warszawskiej Brygadzie Motorowo-Pancernej, dowodzonej przez płk. Stefana Roweckiego.
Po zakończeniu działań wojennych przybył do Warszawy. W czasie okupacji zameldował się przy ul. Noakowskiego 4. Od listopada lub grudnia 1939 r., był czynny w konspiracji, w organizacji "Pobudka".
Był pierwszym dowódcą odtwarzanego w konspiracji 3 Batalionu Pancernego, który od pseudonimu jego późniejszego dowódcy (kpt. Stefana Golędzinowskiego) przyjął kryptonim "Golski".
We wrześniu lub październiku 1940 r., wraz z "Pobudką" wszedł do nowo utworzonej Konfederacji Narodu, a następnie w styczniu 1941 do powstałej w tym czasie Konfederacji Zbrojnej. We wrześniu tego roku, po sfinalizowaniu rozmów scaleniowych, wszedł wraz z całą KZ w skład Związku Walki Zbrojnej.
Na krótko przydzielony do Komendy Okręgu Warszawa-Miasto, został następnie przeniesiony do Lublina. W marcu 1944 r., został dowódcą Ośrodka Pancernego w Komendzie Obszaru Warszawskiego.
Po wybuchu Powstania Warszawskiego został komendantem utworzonego 7 sierpnia Podobwodu Śródmieście-Południe, a następnie od 20 sierpnia zastępcą komendanta (ppłk. Jan Szczurek-Cergowski).

Po kapitulacji powstania dostał się do niewoli i został osadzony w Oflagu Woldenberg (Dobiegniew). Po wyzwoleniu obozu (30 stycznia 1945 r.) przez Armię Czerwoną, przyłączył się do jednego z sowieckich oddziałów i został tego samego dnia ranny w walce w miejscowości Deetz (Dziedzice).
Do kwietnia 1945 r., leczył się w radzieckim szpitalu wojskowym. W tym samym miesiącu rozpoczął służbę w Ludowym Wojsku Polskim.

Po ukończeniu studiów w Akademii Sztabu Generalnego, otrzymał nominację na komendanta garnizonu warszawskiego LWP. Na tym stanowisku pozostawał tylko przez miesiąc, bowiem po upływie tego czasu został przeniesiony do rezerwy.
Po przejściu do cywila pracował jako dyrektor administracyjno-handlowy w Warszawskiej Fabryce Motocykli. Aresztowany 22 maja 1950 r.
22 kwietnia 1954 r., zwolniony z więzienia, śledztwo toczące się w jego sprawie zostało umorzone, postanowieniem Generalnej Prokuratury z 19 listopada 1954 r. Wykluczony z partii komunistycznej w 1950 r., przywrócony w prawach członka PZPR w roku 1954.
Po wyjściu z więzienia pracował jako kierowca w Lubelskiej Fabryce Samochodów. Oddelegowany do Warszawy był współorganizatorem V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentow (31 lipca - 14 sierpnia 1955 r.).
W listopadzie 1956 r., przywrócony do czynnej służby wojskowej. Zmarł w Bydgoszczy 10 września 1958 r., na atak serca, podczas podróży służbowej.

Odznaczenia m.in.:

Krzyż Walecznych (czterokrotnie).: po raz czwarty 15 września 1944 r.
Virtuti Militari V kl.
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.: 1 października 1944 r.
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.: 1945 r.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion