Pistolet maszynowy "Błyskawica"
Kaliber: 9 mm
Amunicja: 9x19 Parabellum
Długość całkowita: 556 mm z kolbą złożoną, 730 mm z kolbą rozłożoną
Długość lufy: 197 mm
Masa broni: 3,22 kg (bez magazynka)
Szybkostrzelność: 550-600 strz./min (teoretyczna)
Zasilanie: magazynek na 32 naboje
Inicjatorem pomysłu samodzielnego opracowania pistoletu maszynowego przystosowanego do produkcji w warunkach ograniczonego dostępu do zasobów produkcyjnych był inż. Wacław Zawrotny.
Opracowanie szczegółowe konstrukcji i niezbędnych środków produkcji z wykorzystaniem znanych sobie, niewielkich warsztatów wykonał inż. Seweryn Wielanier, kierownik techniczny Wytwórni Sprawdzianów i Przyrządów firmy "Florian Juchnikowski" w Warszawie (w okresie międzywojennym pracownik zakładów wytwarzających amunicję). Dokumentację techniczną ukończono na początku 1943 roku, a prototyp ukończono we wrześniu.
Na konstrukcje pistoletu maszynowego składało się łącznie 58 części (bez pasa nośnego i magazynka). Główne elementy to:
komora zamkowa,
zespół chwytu z mechanizmem spustowym i składaną kolba,
lufa z osłoną,
gniazdo magazynka z zatrzaskiem,
zamek z rączka zamkowa,
sprężyna powrotna,
opora sprężyny oraz magazynek.
Proces produkcyjny pochłaniał średnio 42-45 roboczogodzin (bez uwzględnienia wykonania lufy).
Broń samoczynna, działająca na zasadzie wykorzystania energii odrzutu zamka swobodnego, strzelająca tylko ogniem ciągłym z zamka otwartego.
Lufa o 6 bruzdach prawoskrętnych. W skład zespołu lufy wchodzą: lufa, jej aluminiowa osłoną i gniazdo lufy z bardzo małą muszką. Gniazdo lufy ma
gwint zewnętrzny, służący do łączenia z komora zamkowa oraz gwint wewnętrzny do zamocowania aluminiowej osłony lufy, która równocześnie pełni role
elementu mocującego lufę w gnieździe.
Komora zamkowa wykonana jest z rury stalowej nagwintowanej z przodu dla zamocowania gniazda lufy, na wierzchu której znajduje się przeziernik.
Gwint w tylnej części śluzy do mocowania opory sprężyny. W przedniej części komory od dołu, znajduje się otwór dla gniazda magazynka, a po prawej
okno wyrzutowe łusek. Po prawej stronie komory, wykonano frezem podłużną "rynnę" na rączkę zamkową, na dole zaś otwór dla zaczepu zamka.
Zamek jest wytoczony ze stali z płytkimi, wzdłużnymi frezami, służącymi do odprowadzania zanieczyszczeń i zmniejszenia powierzchni tarcia. Po
środku zamka znajduje się czółko ze stałą iglica. Zamek wyposażony w obrotowy wyciąg ze sprężyną 18 zwojowa wykonana z drutu stalowego o grubości
1,5 mm, o długości 320 mm i średnicy nawojowej 22 mm.
Jako bezpiecznik służył język umieszczony przed spustem. Z tylu zespołu chwytu znajduje się otwór, przez który przechodzi oś kolby oraz otwór
zatrzasku składanej kolby. Zatrzask, którego oś jest jednocześnie osią kolby (podobnie jak w niemieckim pistolecie maszynowym MP 40) składa się z
nakrętki i sprężyny.
Kolbę wykonano z płaskowników i odlewanej aluminiowej stopki, na której znajdują się 3 nacięcia w kształcie błyskawic (stąd pochodzi nazwa broni).
Dla czyszczenia i konserwacji rozkładano broń wykręcając 3 wkręty.
Konspiracyjna produkcja odbywała się w sieci zorganizowanej przez inż. Seweryna Wielaniera (przedwojennego konstruktora z Zakładów Amunicyjnych
Pocisk w Warszawie) oraz inż. Tadeusza Jastrzębskiego. Łącznie powstało około 700 egzemplarzy.
Źródła:
Kazimierz Satora "Podziemne zbrojownie polskie 1939-1944", Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2001
Redakcja DWS-XIP.PL przesyła serdeczne podziękowania dla Pana Andrzeja Wielaniera za pomoc w opracowaniu opisu.
|