Rejon 3. Śródmieście południowo-zachodnie "XXI-13". .
Komendant:
mjr Władysław Brzeziński „Ratusz”.
Adiutant:
ppor. rez. Henryk Czesław Petruczenko „Podlasiak”.
Oficer broni:
ppor. Zbigniew Bukowski „Radca”.
Lekarz:
kpt. sł. st. lek. Zenon Deka „Druch”.
Oficer łączności:
st. sierż./kpt. Roman Fundowicz „Rafał”.
Podinspektor WSOP.
por. rez. art. Kazimierz Konat „Żbikowski”.
Kwatermistrz:
- N.N. „Nałęcz”.
Pluton łączności 149.
Dowódca:
ppor. rez. łącz. Jerzy Sieczkowski „Alf”.
IV Zgrupowanie "Gurt".

Dowódca:
por. rez. Kazimierz Czapla "Gurt".: ?? - październik 1944 r.
Zastępca:
ppor. Józef Skowronek "Boruta".
Oficer dyspozycyjny.
por. Leon Bukłowski "Dworski".
Oficer taktyczny:
por./kpt. Władysław Orlik "Jastrzębski".
Oficer bezpieczeństwa i informacji:
por. Józef Czarnecki-Tarnopolski "Nikitin".
Oficer saperów:
kpt. Henryk Kotowski "Jastrzębski", "Kot".
Adiutant:
ppor. Edward Nagrodzki "Wesoły".
Oficer gospodarczy:
kpr. pchor. Jerzy Gniewieski "Pruski".
Oficer sanitarny:
ppor. lek. Jerzy Teter "Pigoń".
Oficer łączności:
pchor. Kazimierz Lewaszkiewicz "Lew".
Bezpośrednio przed wybuchem Powstania Warszawskiego struktura organizacyjna zgrupowania przedstawiała się następująco:
Obiekt I. Dworzec Główny.
Dowódca:
por. rez. Leonard Bukłowski "Dworski".
1 kompania.
Dowódca:
ppor. rez. Tadeusz Gruszczyński "Poraj".
Zastępca:
ppor. Stanisław Gąsiorowski-Rybicki "Koniczyna".
Pluton 146.
Dowódca:
ogn. pchor. Henryk Banert "Ryszard".
Pluton 153.
Dowódca:
kpr. pchor. Jerzy Graczyk "Roman".
Pluton 193.
Dowódca:
ppor. Fryderyk Fryszer "Pilot".
Pluton 1004.
Dowódca:
plut. pchor. Zbigniew Słupnicki.
Stan kompanii 119 żołnierzy.
2 kompania.
Dowódca:
ppor. Marian Jerzy Chudziński "Stach".
Zastępca:
ppor rez. piech. Włodzimierz Nieściuszko-Bujnicki "Wincio".
Pluton 140.
Dowódca:
sierż. Józef Kucharski "Kur I".
Pluton 191.
Dowódca:
ppor. Jan Wadowski "Słodki".
Pluton 196.
Dowódca:
ppor. rez. piech. Włodzimierz Nieściuszko-Bujnicki "Wincio".
Pluton Artylerii Przeciwlotniczej 568.
Dowódca:
kpr. pchor. Stanisław Gromulski "Ruskin".
Stan kompanii: 142 żołnierzy. Uzbrojenie 1 i 2 kompanii 1 sierpnia 1944 r.:
1 granatnik PIAT, 1 rkm, 3 pistolety maszynowe Sten, 1 kb., 8 pistoletów, 40 granatów, 5000 naboi do kb, 6000 naboi do pistoletów, 900 puszek i zapalników do granatów Filipinka oraz 25 kg szedytu.
Obiekt II. Urząd telekomunikacyjny.
Dowódca:
ppor. Kazimierz Lewandowski "Tyburski".
Zastępca:
ppor. cz. woj. Wacław Łukasik "Groźny".
Szef:
wachm. Edward Kwieciński "Zośka".
3 kompania.
Dowódca:
ppor. Wacław Łukasik "Groźny".
Zastępca:
ppor. rez. piech. Tadeusz Lebensztain "Bolek".
Pluton 144.
Dowódca:
st. sierż. "Jotes" Jan Sołtyniak "Jotes".
Pluton 145.
Dowódca:
ppor. N.N. "Murzynek".
Pluton 152.
Dowódca:
sierż. Przemysław Lebensztain "Lubicz".
Pluton 187.
Dowódca:
ppor. Zdzisław N.N. "Sobol".
Pluton 195.
Dowódca:
ppor. Józef Gustaw Argasiński "Kos".
Stan kompanii 312 żołnierzy.
Uzbrojenie 1 sierpnia 1944 r.: 1 pistolet maszynowy, 2 rkm, 16 pistoletów i 80 granatów.
4 kompania.
Dowódca:
ppor. rez. Zbigniew Józef Zegierd-Kom "Wroński".
Pluton 143.
Dowódca:
ppor. Michał Bieńkowski "Wanda".
Pluton 1005.
Dowódca:
- N.N.
Pluton.
Dowódca:
- N.N.
Uzbrojenie 1 sierpnia 1944 r.: 11 pistoletów i 40 granatów.
Obiekt III. WIG, Dworzec Pocztowy, Hotel Turystyczny, Dom Kolejowy.
Dowódca:
ppor. Henryk Lehman "Wirski".
Zastępca:
ppor. sł. st. kaw. Czesław Gałaj "Huzar".
33 Kompania WSOP.
Dowódca:
por. Jan Tomasz Wodziński "Jastrzębski".
Zastępca:
ppor. rez. kaw. Hilary Jabłkowski "Masłowski".
Pluton 331.
Dowódca:
ppor. "Wrzesiński" Wacław Mikulski "Wrzesiński".
Pluton 332.
Dowódca:
ppor. rez. art. inż. Remigiusz Ostoja-Chodkiewicz "Blondyn".
Pluton 333.
Dowódca:
sierż. Rafał Mruczyński "Rola".
34 kompania WSOP.
Dowódca:
ppor. rez. Józef Konrad Targowski "Wichrocki".
Zastępca:
ppor. rez. piech. Kazimierz Czarkowski "Luty".
Pluton 341.
Dowódca:
ppor. rez. piech. Kazimierz Czarkowski "Luty".
Pluton 342.
Dowódca:
ppor. Aleksander Pollak "Polański".
Pluton 343.
Dowódca:
ppor. Stanisław Krusiewicz "Grom".
35 kompania WSOP.
Dowódca:
por. rez. Edmund Madeński "Kłos".
Zastępca:
ppor. inż. Roman Gieisztowt "Barski Stefan".
Pluton 351.
Dowódca:
ppor. Leon Bąkowski "Bąk Leon".
Pluton 352.
Dowódca:
plut. pchor. Marian Tadeusz Tucholski "Marat".
Pluton 353.
Dowódca:
sierż. pchor. Marek Marian Molier "Moimar".
Uzbrojenie: 1 sierpnia 1944 r.: 1 karabin, 44 pistolety, 20 granatów.
Stan zgrupowania wynosił 2 347 oficerów, podchorążych, podoficerów i szeregowych z czego 1 sierpnia 1944 r., 1 197 zgłosiło się do swoich oddziałów na pozycje wyjściowe do powstania.
W skład Zgrupowania "Gurt" weszły oddziały zorganizowane w konspiracji na terenie 3 Rejonu I Obwodu Śródmieście. W lipcu 1944 r., żołnierze "Gurta" zorganizowani byli w 2 dowództwach obiektów, po 2 kompanie każde oraz w trzykompanijnym batalionie WSOP (Obiekt III).
Łącznie dawało to 24 plutony zorganizowane w 7 kompanii liniowych. Oprócz tego w skład zgrupowania weszły znacznie rozbudowane: pion sanitarny ze szpitalami i patrolami sanitarnymi, pluton łączności, służby uzbrojenia, pion gospodarczy, poczet dowódcy oraz inne jednostki pomocnicze.
W pierwszych dniach czerwca 1944 r., wśród członków zgrupowania nastąpiły masowe aresztowania. W ich wyniku znaczna część planów operacyjno-taktycznych wraz z planem rozmieszczenia jednostek powstańczych do uderzenia z terenu na południe od Alei Jerozolimskich, dostała się w ręce gestapo.
Dzięki zebranym w ten sposób informacjom Niemcy obsadzili wcześniej wszystkie ważne punkty, znajdujące się na tym terenie. Skutkowało to tym, że żołnierze zgrupowania nie mieli pełnej możliwości dojścia na podstawy wyjściowe do powstania i nie wszyscy dotarli do swoich macierzystych jednostek.
Znacznie uszczuplona tym sposobem liczebność oddziałów zgrupowania, wymusiła na jego dowódcy wydanie rozkazów, które częściowo zmieniały i zmniejszały skalę zadań dla "Gurta".
Wskutek tych zmian do jednostek macierzystych IV Zgrupowania zgłosiło się tylko 1 197 żołnierzy, czyli około 50 % stanu. Reszta oddziałów dołączyła do innych jednostek powstańczych i walczyła w ich szeregach do końca powstania (dwie kompanie WSOP i jedna kompania liniowa).
Do 1943 r., w skład zgrupowania wchodziły również: oddział harcerzy z Szarych Szeregów, który w strukturze zgrupowania spełniał rolę plutonu artylerii przeciwlotniczej oraz jednostki Oddziałów Wojskowych Powstańczego Pogotowia Socjalistów z Śródmieścia.
Stan organizacyjny Zgrupowania "Gurt" w okresie od 2 sierpnia do 23 września 1944 r.:
Dowódca:
por. "Gurt" Kazimierz Czapla "Gurt".
Zastępca:
por. Józef Skowronek "Boruta".
Adiutant:
ppor. Edmund Nagrodzki "Wesoły".
Kapelan:
kpt. ks. Jan Skrzeczkowski "Jawor".
Oficer operacyjno-taktyczny:
por. Władysław Orlik "Jastrzębski".
Dowódca saperów:
kpt. Henryk Kotowski "Kot".
Oficer gospodarczy:
ppor. Jerzy Gniewiewski "Pruski".
Oficer dyspozycyjny:
por. Leonard Bukłowski "Dworski".
Oficer płatnik:
ppor. Henryk Leman "Wirski".
Oficer oświaty:
por. Antoni Bogdański "Rafał".
Dowódca łączności:
st. sierż. Aleks Gajewski "Gniew".
Dowódca plutonu żandarmerii:
kpt. Józef Czernecki-Tarnopolski "Nikitin".
Lekarze:
ppor. dr Jerzy Teter "Pigoń".
ppor. dr Kazimierz Piotrowski "Zadra".
1 kompania.
Dowódcy:
ppor. rez. piech. Tadeusz Gruszczyński "Poraj".
ppor. Stanisław Tomaszewski "Jednorożec".: 14 sierpnia 1944 - ??
Zastępcy:
ppor Stanisław Gąsiorowski-Rybicki "Koniczyna".
ppor. Ludwik Wycłan "Zawada".: 2 sierpnia - 9 września 1944 r.
Pluton 146.
Dowódca:
ogn. pchor. Henryk Banert "Ryszard".
Pluton 153.
Dowódcy:
kpr. pchor. Jerzy Graczyk "Roman".
ppor. Włodzimierz Nieściuszko-Bujnicki "Wińcio".: ?? - 9 września 1944 r.
Pluton 1004.
Dowódca:
plut. pchor. Zbigniew Jasiończyk "Słupnicki".
Pluton 332.
Dowódca:
ppor. Remigiusz Ostoja-Chodkiewicz "Blondyn".
Pluton 333.
Dowódcy:
sierż. Rafał Mruczyński "Rola".
ppor. Kazimierz Czarkowski "Luty".
2 kompania.
Dowódca:
ppor. sł. st. art. Marian Jerzy Chudziński "Stach".
Zastępca:
ppor. Włodzimierz Nieściuszko-Bujnicki "Wincio".
Pluton 140.
Dowódca:
sierż. Józef Kucharski "Kur I".
Pluton 191.
Dowódca:
ppor. Jan Wadowski "Słodki".
Pluton 196.
Dowódca:
ppor. rez. piech. Włodzimierz Nieściuszko-Bujnicki "Wincio".
3 kompania.
Dowódcy:
ppor. cz. woj. Wacław Łukasik "Groźny".
p.o. ppor. rez. piech. Tadeusz Lebensztain "Bolek".: 23 sierpnia - ?? 1944 r.
Zastępca:
ppor. rez. piech. Tadeusz Lebensztain "Bolek".: ?? - 23 sierpnia 1944 r.
Pluton 144.
Dowódcy:
st. sierż. Jan Sołtyniak "Jotes".
od 22.08 ppor. Gustaw Józef Argasiśski "Kos".: 22 sierpnia 1944 - ??
Pluton 145.
Dowódcy:
ppor. N.N. "Murzynek".
ppor. Stanisław Krusiewicz "Grom".: 2 sierpnia 1944 - ??
Pluton 152.
Dowódca:
sierż. Przemysław Lebensztain "Lubicz".
Pluton 187.
Dowódca:
ppor. Zdzisław N.N. "Sobol".
Pluton 195.
Dowódca:
ppor. Józef Gustaw Argasiński "Kos".
4 kompania.
Dowódca:
por. Edmund Madeński "Kłos".
Zastępcy:
ppor. Czesław Gałaj "Huzar".
ppor. Zygmunt Gałaj "Zyga".
1 Pluton (341).
Dowódca:
ppor. Kazimierz Czarkowski "Luty".
2 Pluton (351).
Dowódca:
ppor. Leon Bąkowski "Bąk Leon".
3 Pluton.
Dowódca:
ppor. "Władek" Władysław Koczwarski "Władek".
4 pluton.
Dowódca:
ppor. "Barski" Roman Giejsztowt "Barski".
2 Harcerska Bateria Artylerii Przeciwlotniczej "Żbik".
Dowódca:
ppor. Zdzisław Szczepański "Żuk".
Zastępca:
ppor. Leszek Wojtów "Lew".
Szef baterii:
ppor. Jerzy Bogdanowicz "Harcuń".
1 Pluton.
Dowódcy:
kpr. pchor. Stanisław Gromulski "Ruskin".
ppor. Adam Bóbr "Jaxa".: 5 sierpnia 1944 - ??
Zastępca:
kpr. Stefan Bogdanowicz "Stefan Malicki".
2 Pluton.
Dowódca:
kpr. pchor. Piotr Osiński "Piotr Kaczanowski".
Zastępca:
kpr. Marian Łączyński "Marian Orlik".
3 Pluton.
Dowódcy:
kpr. pchor. "Krzycki" Andrzej Rażniewski "Krzycki".
kpr. z cenz. Stanisław Wiśniewski "Vist".: 15 sierpnia 1944 - ??
Zastępcy:
kpr. z cenz. Stanisław Wiśniewski "Vist".: ?? - 15 sierpnia 1944 r.
kpr. Tadeusz Błażyński "Tadeusz Świda".: 15 sierpnia 1944 - ??
3 Batalion Pancerny AK "Golski".

Stan organizacyjny z lipca 1944 r.:
Dowódca:
kpt. Stefan Golędzinowski "Golski".: 1940 - 1944 r.
Zastępca:
por. Edmund Hera "Pawłowski".
Oficer sztabu:
por. "Gustaw" Tadeusz Gebethner "Gustaw".
Adiutant:
kpr. pchor. Mieczysław Adamski "Pilitowski".
Oficer uzbrojenia:
kpr. pchor. Stanisław Sasin "Niewęglowski".
Oficer informacji:
- Janusz Wakar "Jurgis".
Łączniczki:
- H. Wolfram "Beata".
- "Elżbieta" Elżbieta Deżakowska "Elżbieta".
Łącznik:
- "Admirał" Tadeusz Zalewski "Admirał".
149 Samodzielny Pluton Łączności.
Kompania Zabezpieczenia Rezerw.
Pluton Gospodarczy.
Wojskowa Służba Kobiet.
Pomoc Żołnierzom (PŻ).
Służba Sanitarna.
1 kompania.
Dowódca:
ppor. Zygmunt Czarnecki "Zamoyski".
Pluton 151.
Dowódca:
sierż. Stefan Mikołajczyk "Biały".
Pluton 154.
Dowódca:
ppor. Jakubowski "Bob I".
Pluton 157.
Dowódca:
ppor. c.c. Jan Nodzyński "Łuk".
2 kompania.
Dowódca:
ppor. Stanisław Czarnecki "Stanisławski".
Szef kompanii:
sierż. Edward Wcisło.
Podoficer uzbrojenia:
plut. pchor. Antoni Kazimierz Knoll "Antek".
Pluton 152.
Dowódca:
ppor. Franciszek Doleżal "Franciszewski".
Pluton 155.
Dowódca:
ppor. Józef Zimniak "Jóźwiak".
Pluton 158.
Dowódca:
ppor. Tadeusz Popielarski "Łukaszewicz".
3 kompania.
Dowódca:
por. Zdzisław Zakrzewski "Zieliński".
Zastępca:
ppor. Tadeusz Popielarski "Łukaszewicz". (przeniesiony z 2 kompanii).
Podoficer uzbrojenia:
kpr. pchor. Tadeusz Bezwuhły "Bykowski".
Pluton 153.
Dowódca:
ppor. Robert Łabuński "Ejsmont".
Pluton 156.
Dowódca:
ppor. Szczepan Kamiński "Łuna".
pluton 159.
Dowódca:
ppor. Władysław Peszkowski "Jastrzębski II".
4. kompania.
Dowódca:
por. Jan Zborowski "Jastrzębski".
Oficer uzbrojenia:
ppor. Artur John "Motor".
Pluton 120.
Dowódca:
ppor. Roman Łukomski "Bob II".
Pluton 160.
Dowódca:
ppor. Jerzy Koprowski "Halama".
sierż. "Mikołajczyk", "Biały" (?).
Pluton 161
Dowódca:
plut. Ziemowit Karpiński "Wagner".
5 kompania.
Dowódca:
ppor. Jerzy Piętowski "Pług".
Pluton 150.
Dowódca:
ppor. Henryk Rusinowski "Huragan".
Pluton 1100.
Dowódca:
por. Bolesław Niewiarowski "Leg".
Pluton 1101.
Dowódca:
- N.N.
Stan organizacyjny w dniu 1 sierpnia 1944 r.:
Dowódca:
kpt. broni panc. rez. Stefan Golędzinowski "Golski".: 1940 - 1944 r.
Zastępca (I Zastępca):
rtm. rez. kaw. Edmund Hera "Pawłowski".
Oficer sztabu (II Zastępca).
por. Tadeusz Gebethner "Gustaw".
Adiutant:
kpr. pchor. Mieczysław Adamski "Pilitowski".
Oficer informacyjny:
strz. Janusz Wakar "Jurgis".
Kwatermistrz:
ppor. rez. int. Wacław Kossowicz "Karwacki".
Oficer gospodarczy:
sierż. Władysław Bogusławski "Łajdus".
Oficer broni:
kpr. pchor. Stanisław Sasin "Niewęgłowski".
Lekarz:
ppor. rez. lek. Longin Dolny "Daniel".
Wojskowa Służba Kobiet.
Dowódca:
- Barbara Chrzanowska-Kasprowicz "Dorota Nowina".
Kompania techniczno - warsztatowa.
Dowódca:
ppor. sł. st. br. panc. Tadeusz Kaniewski "Kuba".
Pluton.
Dowódca:
ppor. rez. br. panc. Wiesław Jedliński "Jampolski".
149 Samodzielny Pluton Łączności.
Dowódca:
kpr. pchor. Eligiusz Bruliński "Zarzycki".
Kompania Zabezpieczenia Rezerw.
Dowódca:
por. piech. rez. Wacław Kossowicz "Karwacki".
Obiekt I. Kraftfahrpark, Oczki.
Dowódca:
por. rez. kaw. Tadeusz Gebethner "Gustaw".
1 Kompania czołgów.
Dowódca:
ppor. rez. br. panc. Zygmunt Czarnecki "Zamoyski".
Szef:
sierż. Władysław Tymiński "Strzała".
Pluton 151.
Dowódca:
sierż. Stefan Mikołajczyk "Biały".
Pluton 154.
Dowódca:
- N.N.
Pluton 157.
Dowódca:
ppor. Jan Nodzyński "Łuk".
2 Kompania czołgów.
Dowódca:
ppor. sł. st. br. panc. Stanisław Czarnecki "Stanisławowski".
Szef:
sierż. Edward Wcisło "Lewicki".
Pluton 152.
Dowódca:
ppor. rez. Franciszek Doleżal "Franciszkowski".
Pluton 155.
Dowódca:
ppor. piech. Józef Zimniak "Jóźwiak".
Pluton 158.
Dowódca:
ppor. rez. Tadeusz Popielarski "Łukasiewicz".
3 Kompania czołgów.
Dowódca:
por. sł. st. art. Zdzisław Zakrzewski "Zieliński".
Szef:
kpr. pchor. Stefan Szeffel "Szymański".
Pluton 153.
Dowódca:
ppor. rez. br. panc. Robert Łabuński "Ejsmont".
Pluton 156.
Dowódca:
ppor. br. panc. Szczepan Kamiński "Łuna".
Pluton 159.
Dowódca:
ppor. rez. br. panc. Władysław Peszkowski "Jastrzębski II.
Obiekt II.
4 Kompania piechoty.
Dowódca:
ppor. rez. piech. Jan Izydor Zborowski "Jastrzębski".
Pluton 120.
Dowódca:
ppor. sł. st. bI. panc. Roman Łukomski "Bob II".
Pluton 160.
Dowódca:
ppor. piech. Jerzy Koprowski "Halama".
Pluton 161.
Dowódca:
ppor. Bohdan Karpiński "Korab".
5 Kompania piechoty.
Dowódca:
ppor. rez. kaw. Jerzy Roch Piętowski "Pług".
Szef:
sierż. Józef Budindorf-Budziński "Podkowa".
Pluton 150.
Dowódca:
sierż. pchor. Henryk Rusinowski "Huragan".
Pluton 1100.
Dowódca:
ppor. rez. piech. Bolesław Niewiarowski "Lek".
Pluton 1101.
Dowódca:
- N.N.
Początki zgrupowania datuje się na przełom 1939 i 1940 r. Wówczas to powstały jego zalążki. Utworzono je na bazie kadry oficerskiej i podoficerskiej oraz z żołnierzy rezerwy broni pancernej przedwojennego 3 Batalionu Pancernego, stacjonującego w Warszawie. Był on częścią Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej, dowodzonej przed wojną przez późniejszego Komendanta AK gen. Roweckiego.
Inicjatorami powstania konspiracyjnego 3 Batalionu Pancernego byli kpt. Stanisław Łętowski "Mechanik" oraz kpt. Stefan Golędzinowski "Golski", który został jego dowódcą w roku 1940.
Początkowo utworzono kadrę dowódczą (oficerską i podoficerską) dla trzech kompanii kadrowych, natomiast w roku 1943, po wcieleniu kilku innych organizacji konspiracyjnych (m. in. Kadry Polski Niepodległej) utworzono dwie kompanie strzeleckie.
Ogółem w skład batalionu weszło 13 plutonów o numeracji od 149 do 161 oraz 2 plutony o numerach 1100 i 1101.
VI Zgrupowanie WSOP. Batalion "Bełt".

Stan organizacyjny z 31 lipca 1944 r.
Dowódca:
ppor. inż. Erwin Brenneisen "Bełt Antoni".
I zastępca.
por. rez. Stefan Biegelmajer "Strzemiński".
II zastępca.
por. rez. piech. Adam Krajewski "Adam Zych".
Adiutanci:
por. Julian Normark "Szwed".
por. Stefan Wojnarowski "Miś".
Oficer żywnościowy:
Jan Lewanda-Michalski "Jan Wyrwa".
Oficer wyszkolenia:
ppor. Wacław Żochowski "Stokłosa".
Oficer saperów:
ppor. rez. sap. Józef Łowiński "Byliński Stanisław".
Oficer do spraw specjalnych:
ppor. Mieczysław Wiess "Dodacki" vel "Doda".
Szef batalionu:
Wacław Paszkowski "Zych Zaborowski".
Szef kancelarii:
ppor. Jan Gosławski "Gajowy".
Szef oddziału sanitarnego:
- Helena Giedroyć "Lutka".
Szef oddziału łączności:
- Danuta Czerniachowska "Aga".
31 Kompania WSOP.
Dowódca:
ppor. rez. Kazimierz Przecławski "Budzisz Ignacy".
Pluton 311.
Dowódca:
ppor. Mieczysław Veidt "Manowski".
Pluton 312.
Dowódca:
- N.N.
32 Kompania WSOP.
Dowódca:
por. rez. Ignacy Łyskanowski "Skiba Włodzimierz".
Pluton 321.
Dowódca:
por. rez. Juliusz Normark "Szwed".
Pluton 322.
Dowódca:
ppor. rez. Bronisław Glancer "Bronisławski".
Stan batalionu podczas Powstania Warszawskiego.
Dowódcy:
ppor. cz. w. Erwin Brenneisen "Bełt". ?? - 14 września 1944 r.
por. rez. Stefan Bigelmajer "Strzemiński".: 14 września - ??
I zastępca:
por. rez. Stefan Bigelmajer "Strzemiński".
II zastępca:
por. rez. piech. Adam Krajewski "Zych".
Adiutanci:
por. Julian Normark "Szwed".
por. Stefan Wojnarowski "Miś".
Oficer żywnościowy:
Jan Lewanda-Michalski "Jan Wyrwa".
Oficer wyszkolenia:
ppor. Wacław Żochowski "Stokłosa".
Oficer saperów:
ppor. rez. sap. Józef Łowiński "Byliński Stanisław".
Oficer do spraw specjalnych:
ppor. Mieczysław Wiess "Dodacki" vel "Doda".
Szef batalionu:
Wacław Paszkowski "Zych Zaborowski".
Szef kancelarii:
ppor. Jan Gosławski "Gajowy".
Szef oddziału sanitarnego:
- Helena Giedroyć "Lutka".
Szef oddziału łączności:
- Danuta Czerniachowska "Aga".
1 kompania.
Dowódca:
por. Ignacy Łyskanowski "Skiba Włodzimierz".
Zastępca:
ppor. Bronisław Glancer "Bronisławski Józef".
I Pluton.
Dowódca:
ppor. Bronisław Glancer "Bronisławski Józef".
II Pluton.
Dowódca:
por. Julian Normark "Szwed".
III Pluton.
Dowódca:
ppor. Zbigniew Krygler "Topór".
2 kompania.
Dowódca:
por. Kazimierz Przecławski "Budzyń", "Budzisz".
I Zastępca:
ppor. Jan Włodarczyk "Jankowski Piotr".
II Zastępca:
por. Wacław Żochowski "Stokłosa".
I Pluton.
Dowódcy:
por. Lucjan Kulej "Ostoja".: ?? - połowa sierpnia 1944 r.
por. Aleksander Tomaszewski "Pełka".: połowa sierpnia 1944 - ??
II Pluton.
Dowódca:
por. Jan Harasimowicz "Mańkowski Wacław".
Pluton saperów.
Dowódca:
ppor. Józef Łowiński "Byliński Stanisław".
3 kompania.
Dowódca:
ppor. Zenon Wiktorczyk "Wik".
Zastępca:
pchor. Andrzej Woźniak "Sęp".
Pluton.
Dowódca:
ppor. N.N. "Bandera".
Pluton.
Dowódca:
ppor. Witold Kruszko "Borowiec".
Pluton.
Dowódca:
por. Tadeusz Sobieraj "Karakuł".
3 Kompania została włączona 18 sierpnia 1944 r., ze składu Batalionu "Iwo".
Batalion zorganizowano na przełomie lat 1940 i 1941, nadając mu symbol "33". Nazwa batalionu pochodziła od pseudonimu jego dowódcy. Zgrupowanie "Bełt" weszło w skład Wojskowej Służby Ochrony Powstania i składało się z dwóch kompanii oraz służb (sanitariat i łączność).
Początkowo tworzono go na bazie 331 kompanii, do której w 1943 r., dołączyła 332 kompania. Do batalionu włączono również pluton saperów.
W przededniu wybuchu powstania oddział liczył około 180 żołnierzy. Już w trakcie powstania "Bełt" został uzupełniony przez jednostkę "Ratusz" liczącą 30 żołnierzy i dowodzoną przez ppor. Tomasza Biczyńskiego "Mirzę" oraz w dniu 18 sierpnia kompanię "Wik" (ze składu Batalionu "Iwo"), dowodzoną przez ppor. Zenona Wiktorczyka. Stan liczebny batalionu wzrósł tym samym do około 350 żołnierzy.
Źródła:
* Bartelski Lesław "Powstanie warszawskie".
* Bruliński Eligiusz "3 Batalion Pancerny AK Golski".
* Kirchmayer Jerzy "Powstanie Warszawskie".
* Komisja Historyczna Polskiego Sztabu Głównego w Londynie "Polskie Siły Zbrojne w Drugiej Wojnie Światowej. Tom III. Armia Krajowa".
* Komornicki Stanisław "Na barykadach Warszawy".
* Ney-Krwawicz Marek "Struktury Organizacyjne Armii Krajowej" w "Mówią Wieki" nr 9/1986.
* Praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Komorowskiego "Armia Krajowa. Rozwój organizacyjny".
* Praca zbiorowa "Oddziały Powstania Warszawskiego".
* Rozwadowski Piotr "Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, Tom I."
Koniec.
|