Historia konstrukcji:
Karabin samopowtarzalny M1 opracował amerykański konstruktor John Cantius Garand. Jego powstanie jest efektem zlecenia Ordnance Department (Zarząd Uzbrojenia Departamentu Wojny) złożonego w 1919 roku w amerykańskim arsenale Springfield Armory. Pierwszy karabin zaprezentowano w 1920 roku. Miał on bardzo ciekawą konstrukcję ponieważ jego automatyka działała na zasadzie wykorzystania ruchu wydmuchiwanej gazami spłonki. Zasilanie odbywało się z magazynków pudełkowych mieszczących 20 lub 30 naboi. Podstawową wadą była zbyt duża masa broni wynosząca 5,5 kg. Kolejny model z 1921 roku otrzymał magazynek wewnętrzny ładowany ze standardowych łódek nabojowych.
W 1927 roku w odpowiedzi na nowy konkurs opracowano kolejną wersję karabinu dostosowaną do nowej amunicji .276 Pedersen, zaopatrzony w magazynek wewnętrzny zasilany ładownikiem na 10 naboi. Otrzymał on oznaczenie T3 i konkurował z karabinem T1 którego projekt przygotował J. D. Pedersen.
Po rezygnacji z wdrożenia amunicji .276 Pedersen dokonano konwersji karabinu na standardową amerykańską amunicję karabinową .30-06 (w efekcie pojemność ładownika spadła do 8 naboi) w 1932 roku przeprowadzono pomyślnie próby poligonowe. Ostatecznie został on przyjęty na uzbrojenie amerykańskich sił zbrojnych w 1936 roku pod oznaczeniem U.S., Rifle, Caliber .30, M1 (indeks SNL B-21).
Produkcja seryjna:
Państwowy arsenał Springfield Armory w Springfield (stan Massachusetts) – pierwsze 80 karabinów M1 powstało pod osobistym nadzorem Johna Garanda. Testy pierwszego egzemplarza seryjnego przeprowadzono na przyfabrycznej strzelnicy 21 lipca 1937 roku. Łącznie z prototypami od 1932 do wstrzymania produkcji w 1945 roku wyprodukowano 3.526.922 egzemplarze (numery seryjne z przedziału od 1 do 388xxxx).
Prywatne zakłady Winchester Repeating Arms Co. w New Haven (stan Connecticut) – pierwsze zamówienie na 500 egzemplarzy złożono 4 kwietnia 1939 roku. Egzemplarze seryjne dostarczano od 27 grudnia 1940 roku. Łącznie do wstrzymania produkcji w 1945 roku wyprodukowano 513.880 egzemplarzy (numery seryjne w kilku blokach: od 100001 do 165500, od 1200001 do 1357473, od 2305850 do 2655849 oraz od 1601000 do 1640000).
Dzięki masowej produkcji (w szczytowym momencie w styczniu 1944 roku powstawało w Springfield prawie 4 tysiące karabinów dziennie!) i wprowadzeniu licznych uproszczeń technologicznych cena jednostkowa była naprawdę niewielka i w zależności od producenta wynosiła (wszystkie ceny w USD):
| 01.1941 | 01.1942 | 07.1942 | 01.1943 | 07.1943 | |
| Springfield Armory | 39,73 | 35,16 | 35,16 | 28,65 | 28,65 |
| Winchester | 116,18 | 116,15 | 83,00 | 70,00 | 49,30 |
Wersje:
Obok podstawowego modelu karabinu podjęto także produkcję dedykowanego karabinu wyborowego. Wersja ta na etapie badań otrzymała oznaczenie M1E7, a po zestandaryzowaniu M1C i była produkowana w latach 1944-1945. Poza montażem podstawy dla celownika teleskopowego (stosowano dwa modele M81 oraz M82 różniące się siatką celowniczą) wprowadzono także skórzaną poduszkę T4 zakładaną na kolbę oraz tłumik płomienia wylotowego M2.
Dane techniczne:
| Kaliber: Amunicja: Masa: Długość całkowita: Długość lufy: Zasilanie: Szybkostrzelność: |
7,62 mm 7,62×63 (.30-06 Springfield) własna 4,37 kg, z bagnetem 5,1 kg bez bagnetu 1103 mm, z bagnetem 1356 mm 609 mm ładownik na 8 naboi praktyczna 48 strz./min |
Opis konstrukcji:
Automatyka broni wykorzystuje energię gazów prochowych odprowadzanych poprzez boczny otwór w lufie (ulokowany przy samym wylocie). Lufa o 4 prawoskrętnych bruzdach była wkręcona w komorę zamkową. Zamek ryglowany przez obrót symetrycznych rygli – prawy, dłuższy współpracował z odpowiednim wycięciem w suwadle. W rurze komory gazowej pracował tłok w postaci zaślepionej z jednej strony rury, z drugiej strony łączącej się z suwadłem. Wewnątrz tłoka znajdowała się także sprężyna powrotna, której drugi koniec opierał się o mechanizm podajnika w magazynku. Do zasilania stosowano 8-nabojowe symetryczne ładowniki umieszczane w stałym wewnętrznym pudełkowym magazynku (użyto jednej sprężyny będącej równocześnie sprężyną podajnika jak i sprężyną powrotną suwadła). Po wystrzeleniu amunicji pusty ładownik był automatycznie wyrzucany, natomiast zamek pozostawał w tylnym położeniu ułatwiając wprowadzenie nowego ładownika. Po odciągnięciu zamka w tylne położenie istniała możliwość ręcznego usunięcia dysponującego nabojami ładownika za pomocą przycisku umieszczonego po lewej stronie komory zamkowej. Charakterystyczny odgłos wyrzutu ładownika wbrew obiegowym opiniom był słyszalny jedynie z bliskiej odległości i bardzo wyraźnie informował strzelca o konieczności uzupełnienia amunicji (tym bardzie że jest on usuwany bezpośrednio przed nim, na linii celowania). Niestety operacja wprowadzenia nowego ładownika nie była już taka łatwa. O ile w pozycji stojącej lub klęczącej przytrzymanie nasadą dłoni rączki przeładowania jest dość łatwe to w pozycji leżącej nie jest to już wygodne, a zwolniony podczas tej operacji zamek może przytrząsnąć kciuk strzelca. Mechanizm spustowo-uderzeniowy typu kurkowego pozwala na prowadzenie ognia pojedynczego. Bezpiecznik umieszczono przed spustem i pracuje on w wycięciu kabłąka.
Nakładka, łoże i kolba drewniane. Celownik przeziernikowy regulowany za pomocą pokrętła (wysuwała się podstawa przeziernika) był wyskalowany od 100 do 1200 jardów i współpracował z muszką w osłonie.
Amunicja:
Naboje były fabrycznie pakowane w ładowniki zawierające 8 naboi. Masa pustego ładownika wynosi 27 gram, natomiast załadowanego pociskami zwykłymi ok. 250 gram. Ręczne napełnienie ładownika jest dość łatwe – pierwsze 5 naboi po prostu układa się wewnątrz, następne 2 dopycha się palcem do dowolnego końca, a ostatni nabój wprowadzamy podobnie jak do zwykłego magazynka pudełkowego.
Zwykła Cartridge, Caliber .30, Ball, M1
| Długość naboju: Masa pocisku: Prędkość wylotowa: Donośność: |
84,8 mm 11,2 g 793 m/s maksymalna 5.500 jardów |
Pocisk pełnopłaszczowy z ołowianym rdzeniem. Pocisk miał zoptymalizowaną balistykę do strzelania na duże odległości.
Zwykła Cartridge, Caliber .30, Ball, M2
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Prędkość wylotowa: Donośność: |
84,8 mm 28,4 mm 26,96 g 9,8 g 835 m/s maksymalna 3.450 jardów |
Pocisk pełnopłaszczowy z ołowianym rdzeniem. Amunicja opracowana w 1938 roku zoptymalizowana do prowadzenia płaskotorowego ognia na dystansie do 1.500 jardów.
Zwykła ze smugaczem Cartridge, Caliber .30, Tracer, M1
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa pocisku: Prędkość wylotowa: |
84,8 mm 36,8 mm 25,85 g 812 m/s |
Pocisk pełnopłaszczowy z ołowianym rdzeniem w którego dennej części umieszczono smugacz. Czubek pocisku oznaczony kolorem czerwonym.
Przeciwpancerna Cartridge, Caliber .30, Armour Piercing, M2
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Prędkość wylotowa: Donośność: |
84,8 mm 35,6 mm 27,47 g 10,74 g 828 m/s maksymalna 4.500 jardów |
Amunicja używana do zwalczania celów chronionych lekkim pancerzem oraz umocnień polowych. Z odległości 100 jardów (91 m) pocisk przebijał płytę pancerną o grubości 4,2 cala (10,66 mm). Czubek pocisku oznaczony kolorem czarnym.
Miotająca granaty nasadkowe Cartridge, Caliber .30, Granade, M3
| Długość naboju: Masa naboju: |
63,2 mm 16,07 g |
Amunicja opracowana do wystrzeliwania granatów z nasadek karabinowych zakładanych na wylot lufy.
Ślepa Cartridge, Caliber .30, Blank, M1909
| Długość naboju: Masa naboju: |
63,2 mm 14,13 g |
Amunicja używana podczas szkolenia oraz do celów salutacyjnych. Łuska pozbawiona pocisku.
Testowa Cartridge, Caliber .30, Ball, High Pressure Test, M1
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: |
84,8 mm 31,2 mm 27,99 g |
Amunicja używana dla testowania wytrzymałości lufy badanej broni, o zwiększonym ładunku miotającym.
W służbie niemieckiej przejęte egzemplarze otrzymały oznaczenie 7,62 mm Selbstladegewehr 251 (a).
