Karabin powtarzalny 8 mm Gevær M. 1889 (Krag-Jørgensen)

Historia konstrukcji:
Karabin zaprojektowany przez norweskich konstruktorów Olego Hermana Johannesa Kraga i Erika Jørgensena.

W 1886 roku nowo opracowanym karabinem zainteresowały się siły zbrojne Danii i po pewnych modyfikacjach będących wynikiem długich prób kwalifikacyjnych przyjęto go na uzbrojenie 3 lipca 1889 roku – otrzymał on oznaczenie 8 mm Gevær M. 1889.

Karabin był produkowany seryjnie w kopenhaskim arsenale który wraz z upływem lat nosił kolejne nazwy: Geværfabriken Kjøbenhavn (w latach 1889-1910), Hærens Tøjhus (w latach 1910-1923), Hærens Rustkammer (w latach 1923-1932) i Hærens Våbenarsenal (w latach 1932-1943).

Na 1 kwietnia 1919 roku na wyposażeniu armii duńskiej znajdowały się 109.872 egzemplarze. Do 1923 roku wraz wyprodukowano łącznie (wraz z karabinkami) 120.282 egzemplarze.

Dane techniczne:

Kaliber:
Amunicja:
Masa:
Długość całkowita:
 
Długość lufy:
Zasilanie:
8 mm
8x58RD Krag-Jørgensen
bez bagnetu 4,27 kg,
bez bagnetu 1328 mm,
z bagnetem 1580 mm
814 mm
magazynek wewnętrzny na 5 naboi

Opis konstrukcji:
Karabin powtarzalny zaopatrzony w zamek tłokowy, czterotaktowy, ślizgowo-obrotowy, ryglowany niesymetrycznie za pomocą jednego rygla przy tłoku zaporowym i dodatkowo przy pomocy długiej nasady, biegnącej wzdłuż trzonu zamka. Rączka zamkowa prosta, zakończona kulką.

Lufa o 4 lewoskrętnych bruzdach (systemu Rasmussen o przekroju poligonalnym) była osłonięta płaszczem (cienkościenna metalowa rura), bez nakładki.

Cechą wyróżniającą ten karabin jest zastosowanie poziomego magazynka wewnętrznego (w kształcie leżącej litery L). Magazynek był napełniany pojedynczymi nabojami (odmiennie niż w innych modelach ówczesnych karabinów nie można było użyć łódki nabojowej przyśpieszającej całą operację) poprzez znajdującą się na prawym boku pokrywkę, która na czas ładowania była odchylana do przodu. Zaletą tego systemu była możliwość dosyłania kolejnych naboi przy stałej gotowości do strzału naboju wprowadzonego do lufy (nie trzeba było odciągać do tyłu zamka na czas ładowania; karabin normalnie używano jako jednostrzałowy zachowując naboje w odciętym magazynku na szczególne sytuacje). Naboje były dosyłane do komory zamkowej przez popychającą je sprężynę. Rozwiązanie dosyłania naboi zostało opatentowane w USA 21 lutego 1893 roku.

Kurek z moletowanym występem umożliwiającym napięcie kciukiem – naciągnięcie kurka na pierwszy ząb pełniło funkcję bezpiecznika. Później konstrukcję karabinu uzupełniono o umieszczony po lewej stronie bezpiecznik w obsadzie zamka, przy kurku, co unieruchamiało napięty kurek wraz z rączką zamkową.

Drewniane łoże oraz kolba bez chwytu półpistoletowego, okutą stalowym trzewikiem. Celownik ramieniowo-krzywiznowy, szczerbinkowy wyskalowany od 400 do 2000 m współpracował z otwartą muszką pryzmatyczną, bez osłony.

Amunicja:
Produkcją amunicji do duńskiej broni strzeleckiej zajmował się arsenał Hærens Ammunitionsarsenal w Kopenhadze (bicia HA) oraz Hærens Laboratorium (bicia HL). Ponadto zaimportowano dużą partię naboi z amerykańskiej firmy Remington (bicia RA).

W 1908 roku przyjęto na uzbrojenie pociski ostrołukowe, które zastąpiły wcześniejszy model Skarppatron M. 1889. Na bazie tych pocisków opracowano następnie pociski ślepe i dwa modele amunicji przeciwpancernej.

8 mm Skarppatron M. 1908

Długość naboju:
Długość pocisku:
Masa naboju:
Masa pocisku:
Ładunek miotający:
Prędkość wylotowa:
76,59 mm
31,75 mm
29,9 g
12,7 g
3,20 g
770 m/s

Pocisk pełnopłaszczowy z ołowianym rdzeniem. Naboje pakowane po 30 sztuk w kartonowe pudełka.

8 mm Panserpatron M. 1908/36

Długość naboju:
Długość pocisku:
Masa naboju:
Masa pocisku:
Ładunek miotający:
76,59 mm
37,75 mm
29,85 g
12,7 g
3,15 g

Stalowy rdzeń w płaszczu z tombaku. Naboje pakowane po 20 sztuk w kartonowe pudełka.

8 mm Panserpatron M. 1908/39

Długość naboju:
Długość pocisku:
Masa naboju:
Masa pocisku:
Ładunek miotający:
76,59 mm
37,00 mm
29,25 g
12,1 g
3,15 g

Stalowy rdzeń w płaszczu z tombaku. Naboje pakowane po 20 sztuk w kartonowe pudełka.

Zwykła ze smugaczem 8 mm Lyssporpatron 1908/34

Długość naboju:
Długość pocisku:
Masa naboju:
Masa pocisku:
Ładunek miotający:
76,55 mm
37,00 mm
29,44 g
12,3 g
3,14 g

Pocisk pełnopłaszczowy z ołowianym rdzeniem i smugaczem w części dennej.

Ślepa 8 mm Løspatron m. 1908/36

Naboje szkoleniowe zaopatrzone w drewniany pocisk z drewna olchowego. Czubek pocisku oraz dno łuski malowane na zielono.

W służbie niemieckiej przejęte egzemplarze broni otrzymały oznaczenie 8 mm Gewehr 311 (d).

Źródła:
Terry Gander, Peter Chamberlain „Enzyklopädie deutscher waffen 1939-1945”, wyd. Motorbuch Verlag, 2006

Internet:

www.chakoten.dk

www.vaabenhistoriskselskab.dk

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *