Pistolet samopowtarzalny 7,62-мм пистолет системы Токарева образца 1933 года (ТТ)

Podziękowania dla Krzysztofa Winieckiego za oprawę fotograficzną artykułu.

Pistolet samopowtarzalny TT - widok z prawej strony
Pistolet samopowtarzalny TT – widok z prawej strony

Historia konstrukcji:
Pistolet samopowtarzalny TT zaprojektował rosyjski konstruktor Fiodor W. Tokariew. Został on zgłoszony do konkursu na broń przyboczną z 1930 roku. Konstrukcja ta została uznana za najlepszą spośród wszystkich zgłoszonych projektów (rodzime konstrukcje opracowane przez S.A. Korowina, S.A. Priłuckiego oraz zagraniczne pistolety Walther, Parabellum i Browning), a pistolet po przyjęciu na uzbrojenie otrzymał oznaczenie TT wz. 1930 (TT pochodziło od skrótu Tokariew-Tuła). Niewielka produkcja od 1930 roku, a po dopracowaniu konstrukcji (głownie zmodernizowano mechanizm uderzeniowo-spustowy, szkielet i lufę) w 1933 roku ruszyła masowa produkcja pod oznaczeniem zmienionym na TT wz. 1933 (indeks ГРАУ: 56-А-132).

Łącznie w latach 1933-1942 wyprodukowano ponad pół miliona egzemplarzy:

1933 r. – 6.785 szt.,

1934 r. – 47.150 szt.,

1935 r. – 38.488 szt.,

1937 r. – 59.824 szt.,

1938 r. – 87.022 szt.,

1941 r. – 120.903 szt.,

1942 r. – 161.485 szt.

Pistolet samopowtarzalny TT - widok z lewej strony
Pistolet samopowtarzalny TT – widok z lewej strony

Dane techniczne:

Kaliber:
Amunicja:
Masa:
 
Długość całkowita:
Wysokość:
Długość lufy:
Długość linii celowniczej:
Zasilanie:
Szybkostrzelność:
7,62 mm
7,62×25
własna 0,854 kg,
z pełnym magazynkiem  0,938 kg
195 mm
123 mm
116 mm
156 mm
magazynek na 8 naboi
praktyczna 32 strz./min

Pistolet samopowtarzalny TT wz. 1933 - przekrój
Pistolet samopowtarzalny TT wz. 1933 – przekrój

Opis konstrukcji:
Pistolet samopowtarzalny wykorzystujący energię krótkiego odrzutu lufy. Lufa zaopatrzona 4 bruzdy prawoskrętne o skoku 240 mm. Sposób ryglowania zamka wzorowany na amerykańskim pistolecie samopowtarzalnym Colt M1911. Tylna część cofającej się po strzale lufy zostaje pociągnięta do dołu łącznikiem, co powoduje wyjście pierścieni oporowych lufy z opór ryglowych zamka.

Rozłożony pistolet samopowtarzalny TT
Rozłożony pistolet samopowtarzalny TT

Zastosowano mechanizm uderzeniowy z kurkiem zewnętrznym, bez mechanizmu samonapinania (SA – Single Action). Oryginalnym rozwiązaniem Tokariewa jest umieszczenie sprężyny uderzeniowej wewnątrz kurka. Mechanizm spustowy z przerywaczem pozwala na prowadzenie jedynie ognia pojedynczego.

Pistolet samopowtarzalny TT - położenia kurka (od lewej: zwolniony, napięty, zabezpieczony)
Pistolet samopowtarzalny TT – położenia kurka (od lewej: zwolniony, napięty, zabezpieczony)

Jako bezpiecznik zastosowano częściowe napięcie kurka na ząb bezpieczeństwa. W tym położeniu kurka przypadkowy strzał nie padnie nawet przy upadku broni na twarde podłoże.

Pistolet samopowtarzalny TT w dłoni - zabezpieczanie kurka kciukiem
Pistolet samopowtarzalny TT w dłoni – zabezpieczanie kurka kciukiem

Pistolet samopowtarzalny TT - zbliżenie na kurek w pozycji zabezpieczonej
Pistolet samopowtarzalny TT – zbliżenie na kurek w pozycji zabezpieczonej

Po wystrzeleniu ostatniego naboju zamek zatrzymuje się w tylnym położeniu. Naciśnięcie kciukiem na zatrzask zwalnia zamek do przodu. Zasilanie broni za pomocą jednorzędowego magazynka pudełkowego wkładanego do rękojeści.

Pistolet samopowtarzalny TT - wprowadzanie magazynka do rękojeści
Pistolet samopowtarzalny TT – wprowadzanie magazynka do rękojeści

Pistolet samopowtarzalny TT w dłoni - gotowy do strzału
Pistolet samopowtarzalny TT w dłoni – gotowy do strzału

Pistolet samopowtarzalny TT w dłoni - zamek zatrzymany w tylnym położeniu
Pistolet samopowtarzalny TT w dłoni – zamek zatrzymany w tylnym położeniu

Przyrządy celownicze składały się ze szczerbinki i umieszczonej u wylotu lufy muszki – zastosowano stałą nastawę na odległość 25 metrów.

Pistolet samopowtarzalny TT - zbliżenie na szczerbinę
Pistolet samopowtarzalny TT – zbliżenie na szczerbinę

Pistolet samopowtarzalny TT - zbliżenie na  muszkę
Pistolet samopowtarzalny TT – zbliżenie na muszkę

Amunicja:
Rosyjska amunicja była lokalną adaptacją niemieckiego naboju pistoletowego 7,63×25 Mauser. Naboje pakowano w zbiorcze drewniane skrzynki mieszczące 2304 sztuki.

Zwykła 7,62-мм пистолетный патрон образца 1930 года (П)

Długość naboju:
Długość pocisku:
Masa naboju:
Masa pocisku:
Prędkość wylotowa:
Masa ładunku miotającego:
Donośność skuteczna:
34,45-34,85 mm
13,8-14 mm
10,2-11 g
5,45-5,6 g
420 m/s
0,55 g
50 m

Pocisk pełnopłaszczowy P z ołowianym rdzeniem.

W służbie niemieckiej przejęte egzemplarze broni otrzymały oznaczenie 7,62 mm Pistole 615 (r).

Źródła:

Instrukcja „Pistolet wz. 1933”, 1961 r.

Instrukcja „Справочник по патронам стрелкового оружия Советской Армии”,  1965 r.

Instrukcja „Краткий справочник по патронам стрелкового оружия Красной Армии калибра 7,62, 12,7 и 14,5 мм”,  1946 r.

Д. Н. Болотин „Советское стрелковое оружие”, 1990 r.

Witold Głębowicz, Roman Matuszewski, Tomasz Nowakowski „Indywidualna broń strzelecka II wojny światowej”, wyd. Magnum-X, 2000 r.

Terry Gander, Peter Chamberlain „Enzyklopädie deutscher waffen 1939-1945”, wyd. Motorbuch Verlag, 2006 r.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *