Historia konstrukcji:
Armata czołgowa 2 cm Kw.K. 38 została opracowana w niemieckich zakładach Rheinmetall-Borsig AG w Unterlüß. Powstała na bazie konstrukcji automatycznej armaty przeciwlotniczej 2 cm Flak 38 i różniła się od niej głównie konstrukcją łoża, zastosowaniem krótszej lufy oraz wyborem zasilania z magazynków mieszczących jedynie 10 naboi (w ciasnej przestrzeni wieży łatwiej było je wymienić). Cena jednej armaty wynosiła 3.500 RM.
Dane techniczne:
| Kaliber: Amunicja: Masa: Długość całkowita: Długość lufy: Zasilanie: Szybkostrzelność: |
20 mm 20x138B 56 kg 2140 mm 1100 mm magazynek na 10 naboi praktyczna 160 strz./min |
Opis konstrukcji:
Automatyka broni wykorzystywała energię odrzutu lufy. Monoblokowa lufa stalowa gwintowana o 8 prawoskrętnych zwojach (szerokość bruzd 5,35 mm, głębokość bruzd 0,35 mm, szerokość pola 2,5 mm). Żywotność lufy wynosiła 12.000 strzałów. Lufa była szybkowymienna – po zwolnieniu rygla wystarczyło obrócić ją o 90° i wyjąć z obsady. Działo strzela z zamka otwartego. Sprężyna powrotna owinięta wokół lufy. Zasilanie z magazynka pudełkowego wkładanego z lewej strony. Celownik teleskopowy Turmzielfernrohr w zależności od nosiciela był umieszczony po lewej lub prawej stronie zamka.
W przypadku czołgu lekkiego Pz.Kpfw. II jarzmo broni pozwalało na uzyskanie kąta podniesienia lufy w przedziale od -9,5° do +20°. W zależności od wersji stosowano różne wersje celowników: T.Z.F. 4/38 (w wersji Ausf. F – wyskalowany do 1.200 m, powiększenie 2,5x, pole widzenia 25°) oraz T.Z.F. 6 (w wersjach Ausf. G, L – wyskalowany do 1.200 m, powiększenie 2,4x, pole widzenia 22°).
Od 1940 roku w samochodach pancernych Sd.Kfz. 222, a także w samochodach pancernych Sd.Kfz. 234/1, transporterach opancerzonych Sd.Kfz. 250/9, transporterach opancerzonych Sd.Kfz. 251/23 i czołgach rozpoznawczych Aufklärungspanzer 38 (t) stosowano jarzmo Hängelafette 38 zintegrowane z konstrukcją wieży (3 punkty mocowania – z przodu i po bokach wieży). Ten sposób mocowania pozwalał na uzyskanie kąta podniesienia lufy w przedziale od -4° do +87°. Stosowano celownik teleskopowy T.Z.F. 3a (wyskalowany do 1.200 m, powiększenie 2,5x, pole widzenia 17°) oraz przeciwlotniczy Fliegervisier 38.
Jako uzbrojenie transporterów opancerzonych Sd.Kfz. 251/17 zastosowano lawetę 2 cm Schwebelafette (z przeciwwagą – kąt podniesienia lufy od -10° do +60°). W wersji tej, pod oznaczeniem 2 cm Kw.K. 38 mit Flakrohr, stosowano długą lufę, identyczną jak w armacie przeciwlotniczej 2 cm Flak 38. Co najmniej jeden samochód pancerny Sd.Kfz. 234 również otrzymał tego typu łoże.
Ostatnim wzorem łoża była wersja forteczna Behelfsfundament für 2 cm Kw.K. 30 u. 38 z cokołem drewnianym (stąd popularna nazwa Holzlafette). Tego typu montaż pozwalał na uzyskanie kąta podniesienia lufy w przedziale od -4° do +12°.
Amunicja:
Naboje zespolone, ładowane w magazynki pudełkowe, które pakowano po dwa w metalowe skrzynki amunicyjne Patronenkasten o wymiarach 260 x 250 x 130 mm. Stosowano łuski mosiężne lub stalowe.
Przeciwpancerna 2 cm Panzergranatpatrone Leuchtspur (2 cm Pzgr.Patr.L’spur)
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Masa ładunku wybuchowego: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
202,5 mm 80 mm 327 g 148 g 3 g fosforu 37 g Nz.R.P. (3-3/0,5) plus pobudzacz 1 g Z.Schw.P. (schn) lub 0,5 g Nz.Beil.P. (1,5-1,5/0,75) 780 m/s |
Pełnokalibrowy pocisk przeciwpancerny 2 cm Pzgr.L’spur typu APHE-T z zapalnikiem dennym Boden-Innenzünder 2 cm i smugaczem.
Przebijalność jednorodnej płyty pancernej odchylonej o 30 stopni od pionu:
| Odległość | Przebijalność |
| 100 m 500 m 1.000 m |
20 mm 14 mm 9 mm |
W przypadku płyty pionowej z odległości 500 m przebijalność pancerza wynosiła 24 mm.
Przeciwpancerna 2 cm Panzergranatpatrone 40 Leuchtspur (2 cm Pzgr.Patr. 40 L’spur)
| Długość naboju:
Długość pocisku: Prędkość wylotowa: |
ze smugaczem 203 mm bez smugacza 186,5 mm 60 mm 42 mm 12 mm 285 g 100 g 62,2 g 48 g Nz.R.P. (2,2-2,5/0,5) plus pobudzacz 0,04 g Nz.Beil. (18-0,3) 1010 m/s |
Rdzeniowy pocisk przeciwpancerny 2 cm Pzgr. 40 L’spur typu APCR-T z rdzeniem wykonanym z węglika wolframu osadzonym w aluminiowym korpusie i umieszczonym w części dennej smugaczem.
Przebijalność jednorodnej płyty pancernej odchylonej o 30 stopni od pionu:
| Odległość | Przebijalność |
| 100 m 500 m |
40 mm 20 mm |
Odłamkowa 2 cm Sprenggranatpatrone Leuchtspur (2 cm Sprgr.Patr.L’spur)
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Masa ładunku wybuchowego: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
202,5 mm 85,75mm 294 g 115 g 6,2 g pentrytu 40 g Nz.R.P. (3-3/0,5) plus pobudzacz 1 g Z.Schw.P. (schn) lub 0,5 g Nz.Beil.P. (1,5-1,5/0,75) 850 m/s |
Pocisk odłamkowy 2 cm Sprgr. L’spur typu HE-T z grubościennym korpusem wypełnionym ładunkiem wybuchowym pobudzanym głowicowym zapalnikiem uderzeniowym A.Z. 5045 lub 2 cm Kpf.Z. 45 lub 2 cm Kpf.Z. 46 i umieszczonym w części dennej smugaczem.
Ślepa 2 cm Platzpatrone (2 cm Pl. Patr.)
| Długość naboju: Masa naboju: Masa ładunku miotającego: |
202,5 mm 155 g 13 g Nz.R.P. (1,5-1,5/0,75) |
Zastosowano drewniany pocisk 2 cm Holzgeschoß który rozpadał się podczas opuszczania lufy.
Szkolna 2 cm Exerzierpatrone (2 cm Ex.Patr.)
Do celów szkoleniowych stosowano makietę naboju w postaci jednorodnego metalowego odlewu połączonego z częścią denną. Miał on masę 295 g i długość 200 mm.
Podziękowania dla usera Grzesio z Forum dws.org.pl za pomoc przy zebraniu materiałów dotyczących tej pozycji.
