Rok 1938
Styczeń
24 styczeń Sprawa feldmarszałka Blomberga, ministra wojny, (ożenił się z kobietą "z przeszłością", świadkiem na jego ślubie był Hitler i Göring, którzy nic o przeszłości panny młodej nie wiedzieli). Ujawnione zostają dokumenty to potwierdzające. ---------- Mało tego, Hitler przypomniał sobie o sprawie generała Fritsha, (głównodowodzący armią), którego już w 1936 roku oskarżano o homoseksualizm. Nakazał wprawdzie zakończyć sprawę, ale wobec skandalu z Blombergiem, powrócił do niej. ---------- Dla przypomnienia - obaj oni nie wyrazili entuzjazmu na spotkaniu 05.11.1937 (protokół Hossbacha). 27 styczeń Dymisja ministra wojny Blomberga.
Luty
3 luty Dymisja genenerała Fritsha. 4 luty Oficjalny komunikat o zmianach w dowództwie Wehrmachtu przeprowadzonych w celu "jak najskuteczniejszego skoncentrowania wszelkich sił politycznych, militarnych i gospodarczych w rękach najwyższego przywódcy". Hitler osobiście przejmuje dowodzenie Wehrmachtem, a naczelnym dowódcą armii został gen von Brauchitsch. ---------- Wydanie dekretu "O kierownictwie sił zbrojnych". Zlikwidowanie Urzędu Ministra Wojny, w jego miejsce powstało Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych (Oberkommando der Wehrmacht - OKW). 12 luty Spotkanie Hitlera z kanclerzem Austrii Schuschniggiem w sprawie przyszłości Austrii. Hitler postawił szereg warunków które miały być spełnione do 15 lutego. Grożąc interwencja wojskową Hitler wymusił na nim istotne ustępstwa m.in. mianowanie Seyss-Inquarta, (przywódcy nazistów w Austrii) na stanowisko ministra spraw wewnętrznych - jego władza miała też obejmować kontrole nad policją. 20 luty Przemówienie Hitlera w Reichstagu. Po raz pierwszy jest w całości transmitowane przez austriackim radiu. W przemówieniu stwierdził m.in.: "(...) na dłuższą metę" dla Niemców"nie do zniesienia" jest świadomość istnienia narzuconej traktatami pokojowymi granicy rozdzielającej dziesięć milionów braci Niemców.(...)", w odniesieniu do sytuacji panującej w Austrii.
Marzec
9 marzec Kanclerz Schuschnigg ogłasza przeprowadzenie plebiscytu w Austrii. Pytania w referendum, były tak zredagowane, że musiały odnieść zamierzony cel - odrzucenie unii z Niemcami, (prosił w nich o poparcie "dla wolnej i niemieckiej, niepodległej i socjalnej, chrześcijańskiej i zjednoczonej Austrii; dla wolności i pracy i dla równości wszystkich, którzy opowiadają się za rasą i ojczyzną"). ---------- W Berlinie podjęto decyzję o niedopuszczeniu do plebiscytu w Austrii. 11 marzec Ultimatum Berlina. Schuschingg ustępuje z urzędu kanclerza lecz prezydent Austrii nie zamierza powołać na ten urząd nazisty. Późnym wieczorem Hitler wydaje rozkaz wymarszu dla Wehrmachtu do Austrii. Po północy wszystkie żądania niemiecki zostały jednak spełnione, jednak Hitler nie odwołuje inwazji na Austrię. 12 marzec O godzinie 5.30 pierwsze jednostki Wehrmachtu przekraczają granicę niemiecko-austriacką. Są witane entuzjastycznie na całej długości przemarszu. Około 16.00 sam Hitler wjeżdża do Austrii, kierując się w stronę Linzu. 13 marzec Rząd austriacki przyjmuje "Ustawę o zjednoczeniu Austrii z Rzeszą Niemiecką". Austria stała się niemiecką prowincją, armia austriacka natychmiast składa przysięgę wierności Hitlerowi. Jednak mimo to, austriackie wojsko zostało rozwiązane a większość kadry i składu oraz całe uzbrojenie zasiliły Wehrmacht. 14 marzec Hitler jedzie do Wiedniu, całą drogę jest owacyjne witany przez tłumy zebrane na trasie przejazdu. 15 marzec Hitler przemawiając do zebranych tłumów, podziękował opatrzności za wprowadzenie swej ojczyzny do rzeszy Niemieckiej. Austria stała się teraz Marchią Wschodnią - Ostmark. Po defiladzie wojskowej, odebrał zapewnienie lojalności ze strony austriackiego kościoła. Tego samego dnia rozpoczęto czystki w armii austriackiej. 18 marzec Przemawiając w Reichstagu, Hitler przedstawił sprawozdanie z wydarzeń, które doprowadziły do tego, co określił jako "wypełnienie najwyższego historycznego nakazu". Następnie rozwiązał Reichstag i rozpisał nowe wyboru na 10 kwietnia. 25 marzec Rozpoczęcie kampanii wyborczej. Hitler wygłasza w Królewcu przemówienie, które rozpoczęło, jak się później okazało jego ostatnią kampanię "wyborczą". 28 marzec Hitler spotyka się z przywódcą Niemców sudeckich K. Henleinem. Zapada decyzja zastosowania żądań nie do przyjęcia wobec rządu Czeskiego, aby podnieść "napięcie" a w sprzyjającym momencie wkroczyć zbrojnie na terytorium czeskie.
Kwiecień
10 kwiecień Wybory w Austrii i Rzeszy Niemieckiej. 99,08 procent w "Starej Rzeszy" i 99,75 procent w "Austrii" głosowało "tak" za Anschlussem oraz na "Listę Führera". 21 kwiecień Hitler wydaje polecenie przygotowania planów zbrojnej inwazji na Czechosłowację, mimo że jak podkreślił, nie zamierza w najbliższej przyszłości jej atakować, lecz jeżeli dojdzie do takiej konieczności to wojsko musi być przygotowane.
Maj
2 maj Rozpoczęcie oficjalnej wizyty we Włoszech. Podczas rozmów z Mussolinim, Hitler dostaje "zielone" światło w sprawie akcji przeciwko Czechom.
Czerwiec
9 czerwiec W Monachium zburzono główną synagogę - oficjalnym powodem były utrudnienia, jakie stwarzała dla ruchu ulicznego. (Kilka dni przed zburzeniem, przebywający w mieście Hitler narzekał że znajduje się ona za blisko Domu Artystów Niemieckich). Była to pierwsza synagoga zniszczona przez nazistów w Niemczech.
Sierpień
17 sierpień Uchwalono Dekret nakazujący mężczyznom pochodzenia żydowskiego dodawać przed nazwiskiem do posiadanych już imion imię "Izrael" a kobietom "Sara", oraz pod groźbą więzienia używania tych imion przy wszystkich urzędowych okazjach. 26 sierpień Hitler wydaje polecenie jednemu z przywódców Niemców sudeckich K. H. Frankowi, wywoływania prowokujących incydentów. Ponadto udzielił mu instrukcji aby wywołał incydenty 4 września.
Wrzesień
2 wrzesień Spotkanie Hitlera z Henleinem w Berghofie. Poinformował przywódcę Niemców sudeckich, że zamierza działać w tym miesiącu, ale dokładnej daty nie podał. 3 wrzesień Konferencja wojskowa w Berghofie. Hitler określił szczegóły "Planu Zielonego" (zajęcie Sudetów), informując zebranych że atak na Czechosłowację przygotowany został na 1 października. 5 wrzesień Prezydent Czechosłowacji E. Beneš ulegając naciskom brytyjskim i niemieckim, przyjmuje program przywódcy Niemców sudeckich Henleina i daje im rzeczywistą autonomię. Przywódcy niemieccy i sudeccy zostali zaskoczeni takim obrotem sprawy i gorączkowo poszukiwali powodów do zerwania negocjacji z Czechami. 12 wrzesień Ostatni dzień zjazdu NSDAP. Hitler wygłasza długo oczekiwane i budzące obawy przemówienie skierowane przeciwko Czechom. Hitler żarliwie zapewnił, że nie opuści Niemców sudeckich. Jednak nic nie wspominał o przeprowadzeniu plebiscytu, był zdecydowany na akcję wojskową. 13 wrzesień Niemcy sudeccy rozpoczynają serię zaplanowanych prowokacji. Rząd czeski wprowadza stan wojenny. 15 wrzesień Spotkanie brytyjskiego premiera, Chamberlaina z Hitlerem w Obersalzbergu. Blisko trzy godziny trwała rozmowa dwóch przywódców, tylko z udziałem tłumacza. W końcu Chamberlain zgodził się pośredniczyć w pokojowym rozwiązaniu sporu i zadeklarował gotowość ponownego spotkania z Hitlerem. Po tym spotkaniu Hitler był gotów rozważyć jednak nie militarne rozwiązanie sporu. 19 wrzesień Kolejna seria krwawych incydentów granicznych w Sudetach, inspirowanych przez Berlin. 21 wrzesień Czesi ustępują pod naciskiem francuskiej i brytyjskiej dyplomacji, godząc się na terytorialne ustępstwa wobec Rzeszy. 22 wrzesień Drugie spotkanie Hitlera z Chamberlainem, tym razem w Bad Godesberg. Premier przestawił Hitlerowi spełnienie prawie wszystkich niemieckich żądań oraz wspomniał o gwarancjach jakie Francja i Anglia udzieli nowym granicom Czechosłowacki. W odpowiedzi usłyszał: "Przykro mi, Herr Chamberlain, ale nie mogę dłużej w tym uczestniczyć. Po wydarzeniach z ostatnich dni takie rozwiązanie już nie może być brane pod uwagę". Następnie Hitler zaznaczył że Niemcy nie mogą podpisać paktu o nieagresji z Czechosłowacją, dopóki nie zostaną zaspokojone roszczenia Polski i Węgier. 23 wrzesień Planowane kolejne spotkanie obu przywódców nie odbyło się, gdyż Chamberlain przesłał Hitlerowi list w którym napisał, że niemożliwe jest zaaprobowanie planu, który będzie odstępstwem od wcześniej ustalonych zasad. Nadmienił w nim też, że jest przekonany iż Czesi stawią zbrojny opór na granicy. Po odpowiedzi Hitlera, Chamberlain zaproponował przekazanie nowych żądań Czechom, oraz zakomunikował potrzebę nowych konsultacji pomiędzy rządami Francji i Anglii. Późnym wieczorem otrzymał osobiście od Hitlera memorandum niemieckie, w którym Hitler już bez ogródek przedstawił swoje wszystkie żądania, łącznie z wycofaniem się Czechów z terenu Sudetów do dnia 1 października. Na wiadomość o powszechnej mobilizacji armii czeskiej, Hitler zobowiązał się nie rozpoczynać żadnej zbrojnej akcji, dopóki Chamberlain nie przekaże jego memorandum Czechom. 26 wrzesień Rząd Czeski odrzuca niemieckie propozycje, taką informację przekazał wysłannik brytyjskiego premiera. Hitler w odpowiedzi stawia Czechom ultimatum - daje im czas do 28 września, na przyjęcie wszystkich niemieckich żądań, oraz zgodę na zajęcie Sudetów przez Niemcy do 1 października, inaczej zajmie terytorium Sudetów siłą. 27 wrzesień Parada wojskowa w Berlinie, przeprowadzona aby wywrzeć wrażenie na zagranicznych dyplomatach i dziennikarzach. Jednak w mieszkańcach Berlina nie wzbudziło to entuzjazmu dla wojny z Czechami. 28 wrzesień Gorączkowe próby powstrzymania konflikty, przynoszą wreszcie rezultat. Na prośbę rządu angielskiego do mediacji przystępuje Mussolini. Teraz Hitler może przełożyć mobilizację, gdyż jak powiedział w odpowiedzi na list brytyjskiego premiera jego wysłannikowi, że na prośbę jego "wielkiego przyjaciela i sojusznika, signora Mussoliniego", odkłada mobilizację o dwadzieścia cztery godziny. 29 wrzesień Monachium. Wczesnym popołudniem zbierają się przy okrągłym stole: Hitler, Mussolini, Chamberlain i premier Francji - Daladier, wraz z towarzyszącymi im osobami. Wszyscy zebrani opowiedzieli się przeciw użyciu siły. Mussolini przedstawił pisemną propozycję rozwiązania problemu, nad którą skoncentrowała się dyskusja. 30 wrzesień Około 2.30 w nocy projekt porozumienia został podpisany. Generalnie uwzględnionow nim wszystkie żądania Niemiec, poprawki były kosmetyczne. Rząd Czeski został zmuszony do poddania się i ustąpienia.
Październik
5 październik Uchwalono przepis, zmuszający wszystkie osoby pochodzenia żydowskiego do wbicia w paszporty litery "J". 21 październik Hitler wydaje Wehrmachtowi dyrektywę dotyczącą przygotowania się na następujące okoliczności:  1. Zabezpieczenie granic Rzeszy Niemieckiej i ochrona przed niespodziewanym atakiem z powietrza.  2. Likwidacja pozostałości po państwie czeskim.  3. Okupacja Memellandu. ---------- Punkt trzeci odnosił się do okręgu Memel (Kłajpedy), portu bałtyckiego zamieszkałego w większości przez Niemców, a odebranego Niemcom na mocy traktatu wersalskiego. 24 październik Minister spraw zagranicznych Rzeszy, Robbentrop przedstawia rządowi polskiemu propozycję (żądanie), na przyłączenie Gdańska do Rzeszy i zbudowanie eksterytorialnej linii kolejowej i autostrady tranzytowej przez "korytarz". 29 październik Przymusowe wysiedlenie kilku tysięcy Żydów z Rzeszy do Polski.
Listopad
7 listopad W Paryżu Żyd polskiego pochodzenia Grynszpan, ciężko rani urzędnika ambasady Niemieckiej vom Ratha. 8 listopad W odpowiedzi na zamach w Paryżu, rozpoczynają się pogromy Żydów w różnych częściach Niemiec. 9 listopad Obchody piętnastej rocznicy puczu w Monachium. ---------- Umiera, ranny w dniu 7 listopada vom Rath. Około 22.00 Gebbels wygłasza krótkie, ale zapalczywe przemówienie, w którym poinformował o śmierci vom Ratha i zaznaczył, że już zostały podjęte działania "odwetowe" przeciwko Żydom w Hesji i Magdeburgu-Anhalt. ---------- Rozpoczyna się powszechny w całych Niemczech pogrom Żydów, przeszedł on do historii jako "Noc kryształowa". Zniszczono około 177 synagog, podpalono kilkaset innych, zniszczono co najmniej 8 tysięcy żydowskich sklepów oraz trudną do ustalenie liczbę mieszkań należących do Żydów. Zamordowanych zostało około 100 Żydów, ilu pobito nikt nie wie. 12 listopad Hermann Göring jako minister odpowiedzialny z Plan Czteroletni, opracowuje i wprowadza w życie dekrety o nałożeniu na Żydów "kontrybucji" w wysokości miliarda marek grzywny, usunięcia ich z gospodarki z dniem 1 stycznia 1939 roku oraz o uznaniu ich odpowiedzialnymi za zrekompensowanie strat wynikających za zniszczenia ich własnego majątku. Ponadto firmy ubezpieczeniowe zostały do wypłacenia odszkodowań, ale Rzeszy a nie Żydom. Zakazano jednocześnie prowadzenia przedsiębiorstw handlu detalicznego i transportowych. 15 listopad Zostaje wydane zarządzenie, że żydowskie dzieci pozbawia się prawa uczęszczania do niemieckich szkół.
Grudzień
5 grudzień Działając w imieniu Hitlera, Göring rozesłał gauleiterom dyrektywy dotyczące różnych form dyskryminacji. Żydom zakazano na przykład wstępu do hoteli i restauracji, ale zezwolono na dokonywanie zakupów w "niemieckich" sklepach. 17 grudzień Hitler informuje przywódcę Niemców w Kłajpedzie, E. Neumanna, że aneksja okręgu Kłajpedy nastąpi w marcu lub kwietniu, oraz że nie chce żadnego kryzysu na wspomnianym obszarze.

powrót do strony głównej

© copyright 2008, Waldemar „Scypion” Sadaj
Design by Scypion