Powstanie tej odrębnej w strukturach SS instytucji, było związane z ogólnymi celami mobilizacyjnymi, a także z planowaną przez       Himmlera rolą, jaką miała odegrać SS, w realizacji polityki nazistowskiej na wcielonych, czy okupowanych przez III Rzeszę terenach.

   Zgodnie z zarządzeniem z 15 listopada 1937 r., wydanego przez ministrów Spraw Wewnętrznych Rzeszy i Prus, włączono SS i policję       w plany związane z prowadzeniem wojny.
   Tym samym zdecydowano się na utworzenie instytucji Wyższego Dowódcy SS i Policji, której struktura została dostosowana tery-       torialnie do okręgów wojskowych.

   W każdym z takich okręgów wszelkie placówki SS, Sipo, SD i OrPo podporządkowane zostały wspólnemu kierownictwu, które       sprawował, mianowany bezpośrednio przez Himmlera, Wyższy Dowódca SS i Policji danego okręgu.
   W miarę "postępu" niemieckich planów podboju Europy i rozszerzenia władzy III Rzeszy na inne kraje, cele urzędów Wyższych       Dowódców SS i policji uległy poważnej przemianie.
   25 sierpnia, a więc na kilka dni przed wybuchem wojny z Polską, w depeszy ministra Spraw Wewnętrznych Rzeszy, a podpisanej w       zastępstwie przez Himmlera, stwierdzano, że Wyżsi Dowódcy SS i Policji będą realizować zadania natury policyjnej przy urzędach       namiestników, względnie nadprezydentów prowincji. Oznaczało to formalne podporządkowanie Wyższych Dowódców SS i policji       administracji terenowej. Praktyka jednak, jak to często bywa, okazała się całkiem inna, bowiem pełnomocnicy Himmlera posiadali tak       szerokie kompetencje, że byli co najmniej równorzędnymi partnerami szefów tej administracji.

   Szczególne zadania, które Himmler wyznaczył Wyższym Dowódcom SS i Policji w trakcie wojny, obejmowały faktycznie wiele       płaszczyzn życia politycznego, narodowościowego i ekonomicznego. Świadczy o tym szeroki zakres rozkazów i zarządzeń, wyda-       wanych przez Himmlera Wyższym Dowódcom SS i Policji. Dotyczyły one najróżnorodniejszych kwestii organizowania i realizacji akcji       kolonizacyjnych w różnych krajach, przeprowadzania szerokich akcji pacyfikacyjnych i eksterminacyjnych, a także wykorzystania       potencjału przemysłowego, ekonomicznego i rolniczego.

   W miarę wzrostu roli, jaką zaczęła stanowić Instytucja Wyższych Dowódców SS i Policji, została ona stopniowo przekształcona w       rzeczywiste kierownictwo polityczne na okupowanych terenach. Wyżsi Dowódcy SS i Policji byli pełnomocnikami i wykonawcami       zarządzeń Reichsführera SS i szefa niemieckiej policji. Jednocześnie pełnili oni funkcję stałych zastępców terenowych Komisarzy do       Spraw Umacniania Niemczyzny, którymi z reguły byli Gauleiterzy i namiestnicy prowincji.
   Dysponowali oni ogromnym i bardzo skutecznym aparatem terroru policyjnego, dzięki czemu sukcesywnie uzyskiwali nadrzędną       pozycję, uniezależniając się prawie zupełnie od namiestników czy Gauleiterów NSDAP. Innym z czynników powodującym wzrost       znaczenia pozycji Wyższych Dowódców SS i Policji, było narastanie ruchu oporu na okupowanych terenach.
   Himmler bardzo skutecznie wykorzystał ten fakt, dla podniesienia roli SS, tworząc równolegle z urzędami HSSPF, całą sieć nie-       zależnego od administracji państwowej pionu SS, policji bezpieczeństwa (Sipo) i służby bezpieczeństwa (SD).

   Wyżsi Dowódcy SS i Policji, kierowali więc z upoważnienia Reichsführera SS, całą działalnością policyjną. Zakres ich działalności       powodował, iż dysponowali oni, w kierowanych przez siebie akcjami, siłami Waffen-SS, Allgemeine SS, Sipo i OrPo.
   Mimo tego, że dysponowali oni ogromnymi możliwościami, to ich władza nie była bezkresna.
   Nie mogli oni samowolnie anulować lub zmieniać rozkazów, które Inspektorzy Sipo czy OrPo otrzymywali bezpośrednio od swoich       przełożonych z centrali RSHA, względnie z Urzędu Głównego OrPo. Mieli oni jednak prawo interweniować bezpośrednio u Himmlera,       gdy rozkazy uważali za niecelowe.
   Jeżeli natomiast instrukcje z berlińskiej centrali Sipo, SD czy OrPo miały charakter ogólny, wtedy Wyżsi Dowódcy SS i Policji       formułowałi swoje rozkazy, nadając im konkretną treść. Każdy z Wyższych Dowódców SS i policji był jednocześnie zwierzchnikiem       sądowym (Gerichtsherr). Do niego należała decyzja o wszczęciu śledztwa, powołaniu składu sędziowskiego i na końcu zatwierdzanie       wyroku.

   Istniały 36 Urzędy Wyższych Dowódców SS i Policji, oraz 2 Urzędy Najwyższych Dowodców SS i Policji

   Höchste SS und Polizeiführer (HöSSPF)

   HöSSPF Italien
   HöSSPF Ukraina

   Höhere SS und Polizeiführer - HSSPF.

   HSSPF Adriatisches Küstenland
   HSSPF Albanien
   HSSPF Alpenland
   HSSPF Belgien-Nordfrankreich
   HSSPF Böhmen und Mähren
   HSSPF Danmark
   HSSPF Donau
   HSSPF Elbe
   HSSPF Frankreich
   HSSPF Fulda-Werra
   HSSPF Griechenland
   HSSPF Kroatien
   HSSPF Main
   HSSPF Mitte
   HSSPF Nord
   HSSPF Nordost
   HSSPF Nordsee
   HSSPF Nordwest
   HSSPF Ost
   HSSPF Ostland und Russland-Nord
   HSSPF Ostsee
   HSSPF Rhein
   HSSPF Rhein-Westmark
   HSSPF Russland-Mitte
   HSSPF Russland-Süd
   HSSPF Schwarzes-Meer
   HSSPF Serbien, Sandschack und Montenegro
   HSSPF Slowakien
   HSSPF Spree
   HSSPF Süd
   HSSPF Südost
   HSSPF Südwest
   HSSPF Ungarn
   HSSPF Warthe
   HSSPF Weichsel
   HSSPF West
   HSSPF Westmark