|
Rodowód jednostki:
SS-Wilddiebkommando Oranienburg
Sonderkommando Dr. Dirlewanger
SS-Sonderbataillon Dirlewanger
SS-Regiment Dirlewanger
SS-Sonderregiment Dirlewanger
SS-Sturmbrigade Dirlewanger
36. Waffen-Grenadier-Division der SS "Dirlewanger"
Dowódcy:
05.03.1945 - ??.05.1945 - SS-Oberführer Dr. Oskar Dirlewanger
??.05.1945 - ??.05.1945 - SS-Brigadeführer Fritz Schmedes
Historia.
Dywizja ta została sformowana 20 lutego 1945 roku.
Trzonem jej stała się SS-Sturmbrigade Dirlewanger, oraz dostarczone przez Wehrmacht jednostki dywizyjne.
To była dywizja tylko z nazwy, niemniej przylgnęła do niej jak najgorsza opinia. Kształtowało ją pochodzenie żołnierzy Dirlewangera.
Większość stanowili kryminaliści, kłusownicy zwolnieni z więzień i obozów w zamian za służbę.
29.03.1940.
Reichsführer SS, H. Himmler powiadamia Ministra Sprawiedliwości dr. Grütnera o zarządzeniu Hitlera na rozpoczęcie werbunku skazanych kłusowników,
osadzonych w 90 zakładach karnych. Planowano stworzenie specjalnych Kompanii Strzeleckich SS, w których miano szkolić strzelców wyborowych dla
jednostek Waffen-SS.
04.06.1940.
SS-Hauptamt, wyznacza na dowódcę nowej jednostki SS-Standartenführera Dr. Oskara Dirlewangera. Jednostka liczy 84 ludzi, zdolnych do odbywania
służby wojskowej.
01.07.1940.
Nadanie nazwy SS-Wilddiebkommando Oranienburg.
Jednostka zostaje włączona w skład formacji SS-Totenkopf. Wkrótce zaczęli zgłaszać się
ochotniczo różni kryminaliści, by w zamian za służbę uzyskać wolność z więzień czy obozów koncentracyjnych.
01.09.1940.
Nadanie nazwy SS-Sonderbataillon "´Dirlewanger". Liczy obecnie 300 ludzi i zostaje skierowany do Generalnej Guberni, pod rozkazy HSSPF
Friedricha Wilhelma Krügera. Bierze udział w działaniach pacyfikacyjnych, jednak już wkrótce 33 ludzi zostaje odesłanych z powrotem do zakładów
karnych, gdyż nie wytrzymali psychicznie udziału w mordach ludności cywilnej.
25.12.1940.
Batalion zostaje skierowany do służby patrolowej wokół Lubelskiego Getta, oraz nadal prowadzi działania w rejonie Lublina, przeciwko rodzącemu
się ruchowi oporu oraz przemytnikom.
20.01.1942.
Dirlewanger otrzymał upoważnienie do dodatkowej rekrutacji, przeprowadzanej w zakładach karnych oraz w obozach koncentracyjnych. Jego Ludzie
są już doskonale znani ze swojej zbrodniczej działalności.
Himmler tego dnia postanawia włączyć batalion jako jednostkę ochotniczą (Freiwilligenabteilung), do Waffen-SS. Jednak na skutek krytyki tego
pomysłu, wyrażonej przez szefa SS-Führungshauptamtes, SS-Gruppenführera Jüttnera, wycofuje się z tego pomysłu. Jednak od tej chwili
SS-Sonderbataillon "´Dirlewanger", podlega bezpośrednio Himmlerowi a dokładniej jego sztabowi polowemu (Feldkommandostelle).
??.02.1942.
SS-Sonderbataillon "´Dirlewanger", zostaje przerzucony na Białoruś, (HQ Mohylew). Tu rozpoczyna działania przeciw partyzanckie, bierze udział w
37 akcjach. Jednocześnie w "przerwach" miedzy działaniami wojskowymi pacyfikuje ludność cywilną, podejrzaną o sprzyjanie partyzantce.
20.08.1942.
A. Hitler wyraża zgodę na rozszerzenie jednostki do dwóch batalionów. Uzupełnienie stanowili przestępcy kryminalni i wojskowi oraz Rosjanie i
Ukraińcy. Powstają dwie kompanie (Hilfswilligenkompanien), złożone z dawnych obywateli sowieckich, tzw. Hiwis. Po raz pierwszy dochodzą też
ochotnicy z KL Dachau.
15.10.1942.
We Wrocławiu powstaje batalion zapasowy dla jednostki, (SS-Grenadierersatzbataillon Ost).
Jednostka liczyły obecnie 700 ludzi, w tym 300 obywateli sowieckich.
Uzyskała też prawo posiadania odznak wojskowych, mogła nosić na patce kołnierza wizerunek dwóch skrzyżowanych karabinów nad granatem ręcznym.
??.05.1943.
Rozpoczyna się dobrowolny werbunek do jednostki Dirlewangera, prowadzony we wszystkich obozach koncentracyjnych. Cały czas jednostka bierze
udział w działaniach przeciwko ruchowi oporu na Białorusi.
08.07.1943.
Stan jednostki ponad 700 żołnierzy i oficerów, posiada ona następującą strukturę organizacyjną:
- kompania niemiecka (150 żołnierzy)
- pluton motocyklowy (40 żołnierzy)
- trzy kompanie rosyjskie (450 żołnierzy)
- bateria artylerii (40 Niemców i 40 Rosjan)
10.08.1943.
Zapada decyzja SS-FHA o powiększeniu jednostki do stanu pułku.
Dirlewanger uzyskuje pozwolenie sformowania dodatkowego III Batalionu.
11.09.1943.
Wbrew nadziejom na szybkie powiększenie jednostki, werbunek przebiegał powoli.
Stan jednostki na ten dzień wynosił 411 żołnierzy, co stanowiło ledwie 70 % etatu batalionu.
??.11.1943.
Ciężka sytuacja na froncie wschodnim spowodowała że jednostka Dirlewangera została przerzucona na front. Oddziały nie były przygotowane do
tego rodzaju walk, nie posiadały odpowiedniego wyposażenia czy też treningu, dlatego też poniosły bardzo ciężkie straty. Walki toczyła na w
rejonie Kosari, a pod koniec roku w rejonie jeziora Beresno.
30.12.1943.
Jednostka liczyła 259 ludzi. Wycofano ją na tyły i w celu odbudowy.
08.02.1944.
Stan jednostki: 6 oficerów, 44 podoficerów, 209 żołnierzy niemieckich i 201 żołnierzy pochodzenia obcego.
Nastąpiły też zmiany w rekrutacji, obywatele sowieccy nie byli już przyjmowani, przyjmowana tylko wojskowych więźniów i
ochotników z obozów koncentracyjnych, (m.in. z obozu Strafvollzugslager der Waffen-SS und Polizei Danzig-Matzkau).
Nadal bierze udział w akcjach przeciw partyzanckich i działaniach pacyfikacyjnych, w rejonie Minsk-Borisow.
06.06.1944.
Uzupełnienie poniesionych strat, tym razem są to ochotnicy z KL Buchenwald. Podczas sowieckiej letniej ofensywy, ludzie Dirlewangera,
prowadza ciężkie walki obronne. Jednostka zostaje wzmocniona batalionem muzułmańskich ochotników,
składającym się głównie z Kałmuków i Uzbeków.
Po wybuchu powstania w Warszawie, batalion ten zostaje przekazany innej jednostce (Brygada kamińskiego) i jest użyty do tłumienia powstania.
Jednostka Dirlewangena, po oderwaniu się od nacierających wojsk sowieckich, zostaje skierowana do Prus Wschodnich,
gdzie ma nastąpić uzupełnienie bardzo ciężkich strat, zarówno ludzkich jak i sprzętowych.
30.06.1944.
Stan jednostki wynosi 971 ludzi.
W trakcie przemarszu otrzymuje rozkaz ruszenia do Warszawy, w celu podjęcia działań przeciwko powstańcom.
02.08.1944.
Dirlewanger zostaje przydzielony dowódcy wojsk walczących z powstaniem, von dem Bachowi.
Podczas działań przeciwko powstańcom, jednostka ponosi bardzo ciężkie straty. Jeszcze podczas walk zostaje uzupełniona 2.500 ludźmi, w tym 1.900
z karnego obozu SS w Gdańsku - Maćkowy.
W Warszawie formacja ponownie odznaczała się wyjątkowym barbarzyństwem, mordując, torturując i gwałcąc tysiące cywilnych mieszkańców oraz jeńców wojennych, w czym Dirlewanger jak zwykle brał bezpośredni udział. Za swoje "zasługi" w tłumieniu powstania otrzymał kolejny awans, a 30 września także Krzyż Rycerski Żelaznego Krzyża.
Po stłumieniu powstania, jednostka zostaje skierowana w rejon Radomia, celem wypoczynku i uzupełnienia.
Później zostaje przerzucona na Słowację gdzie pomaga w tłumieniu Powstania Słowackiego.
Pod koniec roku jednostka została powiększona do stanu Brygady i weszła pod rozkazy Waffen-SS.
14 - 29.12.1944.
Bierze udział walkach na froncie na Węgrzech. Poniosła tam ciężkie straty i została wycofana na Słowację w celu reorganizacji.
??.02.1945.
Na początku lutego 1945 roku Brygadę przerzucono nad rzekę Odrę na Śląsku.
14.02.1945.
Brygadę przemianowano na 36. Dywizję Grenadierów SS.
Była to jednak tylko zmiana nazwy. W połowie kwietnia po rozpoczęciu sowieckiej ofensywy nad Odrą jednostka wycofuje się na zachód.
Jednostka jest rozbita i tylko nielicznym udaje się dotrzeć do linii wojsk amerykańskich.
Skład jednostki w marcu 1945 r.:
Waffen Grenadier Regiment der SS 72
dowódca - SS-Obersturmbannführer Erich Buchmann
I Batalion
II Batalion
Waffen Grenadier Regiment der SS 73
dowódca ?
I. Batalion - ?
II. Batalion - dowódca SS-Hauptsturmführer Erich Momm
III. Batalion - dowódca SS-Sturmbannführer Ewald Ehlers
1244 Grenadier Regiment
I Batalion
II Batalion
Panzer Abteilung
(posiadał prawdopodobnie 28 StuG 40)
StuG Kompanie
StuG Kompanie
Artillerie Abteilung
(12 x leFH 18/40 105 mm)
681 Panzer Jäger Abteilung
(18 x "Hornisse")
Panzer Jäger Kompanie
Panzer Jäger Kompanie
687 Heeres Pioniere Bataillon
|
