Pierwszą przystań rybacką w Gdyni oddano do użytku w 1910 roku. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i przyznaniu dostępu do morza pojawił się problem stacjonowania polskiej Marynarki Wojennej oraz rozładunku importowanych materiałów wojennych na potrzeby toczącej się na wschodzie wojny z Armią Czerwoną.
Po odmowie obsługi statków przez firmy Gdańskie statki kierowano na redę Gdyni, gdzie przeładowywano ładunki na mniejsze barki, a następnie prowadzono rozładunki w oparciu o drewniane molo.

Molo to było systematycznie rozbudowywane i w 1923 roku miało już 550 metrów długości, co przy spokojnym morzu pozwalało na równoczesny rozładunek na głębokiej wodzie dwóch statków pełnomorskich.
Molo to 13 sierpnia 1923 roku obsłużyło pierwszy pełnomorski statek - francuski parowiec "Kentucky", który zabrał na swój pokład około 1800 emigrantów. Do końca roku obsłużono jeszcze dwa takie statki.

21 listopada 1920 roku podjęto prace zmierzające do budowy nowoczesnego pełnomorskiego portu przeładunkowego. Postanowiono, że port w Gdyni budowany będzie przez Towarzystwo Robót Inżynieryjnych z Poznania. Na początku grudnia 1920 r. Towarzystwo utworzyło Oddział Budowlany w Gdyni, którego dyrektorem został inż. Jan Śmidowicz.
Ponieważ była to inwestycja narodowa, 23 września 1922 roku uchwalono w Sejmie ustawę o budowie pełnomorskiego portu w Gdyni. Głównym projektantem i budowniczym obiektu został inż. Tadeusz Wenda.

<--- Kliknij, aby powiększyć.

W 1920 roku Gdynia była sporą wioską liczącą 110 domów i 1200 mieszkańców, trudniących się rybołówstwem oraz rolnictwem. Tereny pod budowę portu zostały wywłaszczone, zorganizowano również kierownictwo budowy portu. Główne prace hydrotechniczne i wyposażeniowe (w latach 1924-1939), były poprzedzone pracami wstępnymi (w latach 1920-1923) polegającymi na wybudowaniu tymczasowego portu wojennego i schroniska dla rybaków. Nowoczesny port handlowy budowano w latach 1924-1936, w trzech etapach.
29 kwietnia 1923 roku odbyło się w Gdyni wmurowanie kamienia węgielnego i uroczyste otwarcie "tymczasowego portu wojennego i schroniska dla rybaków", z udziałem Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego i premiera Władysława Sikorskiego. W ciągu roku 1924 port obsłużył 29 statków.

W 1927 roku przeniesiono z Pucka do Gdyni Warsztaty Portowe Marynarki Wojennej, a w 1934 roku przystąpiono do tworzenia Stoczni Marynarki Wojennej (w nazwie miała człon "w budowie"). Budownictwo okrętowe nadzorował w 1939 roku kmdr por. Witold Szulc. Prace remontowe i budowlane prowadzono w oparciu o pływający dok oraz pierwszą z planowanych czterech pochylni. Miała ona długość 130 m.
Na terenie portu ulokowano magazyny paliwowe (łączny zapas oleju napędowego i mazutu wynosił 3300 ton) oraz amunicyjne. Dla potrzeb jednostek okrętów podwodnych wybudowano akumulatorownię oraz poprowadzono do nabrzeża przewody elektryczne, umożliwiające ładowanie akumulatorów podczas postoju okrętów. Port wojenny był chroniony siecią przeciwtorpedową - pływaki wykonały w 1939 roku Warsztaty Portowe MW w Pińsku.

Stanowisko Komenda Portu Wojennego Gdynia podczas walk w 1939 roku pełnił kmdr por. Mieczysław Adamowicz.
Realizacja opisanych projektów wpłynęła na rozwój Gdyni. 10 lutego 1926 roku uzyskała ona status miasta. Liczyła wówczas 12 tysięcy mieszkańców i 14 km kwadratowych powierzchni. Do wybuchu wojny liczba ludności wzrosła do 120 tysięcy, a powierzchnia miasta do 66 km kwadratowych.

W 1933 roku przy nabrzeżu Francuskim uruchomiono Dworzec Morski, który przejął obsługę ruchu pasażerskiego.

W 1938 roku przeładunki w porcie gdyńskim wyniosły 9,2 mln ton - obsłużono 6498 statków. Dalszą rozbudowę portu i miasta, mającą na celu realizację koncepcji tzw. Kanału Przemysłowego, przerwał wybuch drugiej wojny światowej.

Kliknij, aby powiększyć.
Na pierwszym planie torpedowce w nowym porcie wojennym na Oksywiu - na drugim plenie kontrtorpedowiec (Burza lub Wicher).

Kliknij, aby powiększyć.

Źródła:
Józef Wiesław Dyskant "Polska Marynarka Wojenna w 1939 roku", wyd. Bellona, Warszawa 1994