Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
KĄKOLEWSKI, Jan Zdzisław.



KĄKOLEWSKI, Jan Zdzisław.

Generał Brygady..



Pseudonimy: „Dziadek”, „Gracjan”, „Józef”, „Stefan”, „Zaremba”.

Urodzony: 23 grudnia 1893 r., w Pobiedziskach, woj. poznańskie.

Zmarł: 22 września 1977 r., w Poznaniu.


Promocje:

Generał brygady.:
Pułkownik PAL.: 1944 r.
Podpułkownik.: 1943 r.
Major.: 1 stycznia 1928 r.
Kapitan.: 1922 r., ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.
Porucznik.: 25 czerwca 1920 r.
Podporucznik.:

Funkcje:

Członek Tajnej Organizacji Młodzieżowej (teren zaboru pruskiego).: 1908 - ??
Komendant Organizacji "Żuaw".: ?? - ??
Członek Towarzystwa Kształcenia Młodzieży "Iskra".: 1911 - ??
Organizator I Drużyny Harcerskiej im. Władysława Jagiełły w Poznaniu.: ?? - ??
Wcielony do 19 Pułku Piechoty armii pruskiej.: maj 1915 r.
Zaprzysiężony w szeregi Polskiej Organizacji Wojskowej w Poznaniu.: 1918 r.
Powstaniec Wielkopolski.: grudzień 1918 - ??
Komendant Pododcinka na Froncie "Północnym" Powstania Wielkopolskiego.: ?? - ??
Uczestnik kursu podchorążych w Biedrusku.: ?? - ??
Adiutant Poznańskiego Batalionu Śmierci.: ?? - ??
Dowódca 2 Kompanii Batalionu Śmierci.: 16 kwietnia - 18 października 1919 r.
Dowódca 2 Kompanii 6 Pułku Piechoty Legionów.: 18 października 1919 - koniec 1920 r.
Uczestnik kursu aplikacyjnego dla oficerów piechoty w Grudziądzu.: czerwiec 1921 - styczeń 1922 r.
Komendant Szkoły Podoficerskiej przy 6 Pułku Piechoty Legionów (Wilno).: ?? - marzec 1925 r.
Kwatermistrz w Korpusie Ochrony Pogranicza.: marzec 1925 - listopad 1926 r.
Dowódca II Batalionu 6 Pułku Piechoty Legionów.: listopad 1926 - ??
Komendant Placu w Kaliszu.: marzec 1929 - 31 stycznia 1933 r.
Przeniesiony w stan spoczynku.: 1 lutego 1933 r.
Uczestnik Obrony Warszawy.: wrzesień 1939 r.
Komendant Obwodu Siedlce, Okręg Warszawa-Województwo.: grudzień 1940 - 25 maja 1941 r.
Komendant Okręgu Białystok Narodowej Organizacji Wojskowej.: sierpień 1941 - kwiecień 1943 r.
W dyspozycji Komendy Głównej AK.: kwiecień - czerwiec 1943 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego Piotrków Trybunalski AK.: czerwiec 1943 - marzec 1944 r.
Oficer w Polskiej Armii Ludowej.: lato 1944 - 1945 r.
Uczestnik Powstania Warszawskiego.: sierpień - październik 1944 r.

Opinie:

Notatki:

Syn Bronisława i Stanisławy. Ukończył gimnazjum w Poznaniu. Następnie studiował w Królewskiej Wyższej Szkole Budowy Maszyn w Poznaniu, skąd został wydalony, w 1913 r., za działalność niepodległosciową. Wyjechał z Poznania do Essen, gdzie kontynuował studia na uczelni technicznej, skąd go także wydalono za prowadzenie działalności politycznej.
Od 1908 r., był członkiem Tajnej Organizacji Młodzieżowej w zaborze pruskim. Był m. in. komendantem organizacji niepodległościowej „Żuaw”.Od 1911 r., w Towarzystwie Kształcenia Młodzieży „Iskra”. Ukończył pierwszy kurs harcerski 8 września 1912 r., potem organizator I Drużyny Harcerskiej im. W. Jagiełły w Poznaniu.

W 1913 r., został więziony przez władze pruskie. Po wybuchu I Wojny Światowej zbiegł na teren zaboru austriackiego z zamiarem wstąpienia do Legionów Polskich. Aresztowany w styczniu 1915 r., i wydany władzom pruskim. W maju 1915 r. został wcielony do 19 pp. armii pruskiej. Brał udział w walkach na froncie zachodnim.
Podczas urlopu w 1918 r., złożył przysięgę w Polskiej Organizacji Wojskowej, w ZO Poznań. W listopadzie 1918 r., po powrocie z frontu zachodniego do Poznania działał czynnie w oddziale wywiadowczo - wykonawczym POW na terenie zaboru pruskiego. Od grudnia 1918 r., uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim.

Po oswobodzeniu Poznania brał udział w walkach na Froncie "Północnym" jako komendant pododcinka. Ukończył w Biedrusku kurs podchorążych, po czym został awansowany do stopnia podporucznika. W kwietniu 1919 r., jako adiutant Poznańskiego Batalionu Śmierci wyruszył na front wojny polsko – bolszewickiej pod Wilno.
Od 16 kwietnia 1919 r., był dowódcą 2 kompanii. Od 18 października 1919 służył w 6 pp. Legionów na stanowisku dowódcy 2 kompanii, którą dowodził do końca 1920. 25 czerwca tego roku został awansowany do stopnia porucznika służby stałej.

W okresie od czerwca 1921 do stycznia 1922 r., przebywał na kursie aplikacyjnym dla oficerów piechoty w Grudziądzu. W tym samym 1922 r., został zweryfikowany przez Ministerstwo Spraw Wojskowych w stopniu kapitana służby stałej piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r. Po powrocie do 6 pp. Legionów mianowany Komendant Szkoły Podoficerskiej 6 pp. Legionów w Wilnie.
W marcu 1925 r., został przeniesiony do KOP na stanowisko kwatermistrza. Do 6 pp. Legionów powrócił w listopadzie 1926 r. Mianowany dowódcą II Batalionu 6 pp. Legionów.

1 stycznia 1928 r., otrzymał awans do stopnia majora służby stałej. W okresie od marca 1929 do 31 stycznia 1933 r., był Komendantem Placu w Kaliszu. Z dniem 1 lutego 1933 r., został przeniesiony w stan spoczynku.
Mieszkał w Poznaniu przy ul. Wielkie Garbary nr 47. Działał w wielu organizacjach kombatanckich m. in. w Towarzystwie Powstańców Wielkopolskich. Był członkiem Zarządu Koła 6 pp. Leg. We wrześniu 1939 r., brał udział w walkach. Uczestniczył w obronie Warszawy. 18 września został ranny. Przebywał w szpitalu wojskowym.

Po kapitulacji Warszawy, w dniu 28 września 1939 r., został zwolniony ze szpitala. Nie powrócił do Poznania z obawy przed aresztowaniem. Zamieszkał wówczas w Iganiach, w powiacie Siedlce. Podjął tu działalność konspiracyjną w Związku Walki Zbrojnej.
W okresie od grudnia 1940 do 25 maja 1941 r., pełnił funkcję Komendanta Obwodu Siedlce ZWZ. Odwołany z funkcji i przekazany do dyspozycji Komendy Głównej ZWZ. Przeniesiony na teren białostocczyzny gdzie działał w ramach Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW).

W okresie od sierpnia 1941 do kwietnia 1943 r., był Komendantem Okręgu NOW krypt. „Cyryl”. W 1943 r., otrzymał awans do stopnia podpułkownika. Od kwietnia 1943 r., w dyspozycji Komendy Głównej AK. W czerwcu tego roku został skierowany przez KG AK do Okręgu Łódzkiego AK, gdzie objął funkcję Komendanta Inspektoratu Rejonowego Piotrków Trybunalski AK.
W marcu 1944 r., został odwołany z funkcji. Latem 1944 r., przeszedł do organizacji Polska Armia Ludowa, w której działał do 1945 r. Brał udział w Powstaniu Warszawskim. W PAL awansowano go, w 1944 r., do stopnia pułkownika. Po ujawnieniu się w 1945 r., powrócił do Poznania i zamieszkał przy ul. Wielkie Garbary 47/9. Pracował zawodowo jako urzędnik. Po 1956 r., był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich.

Zmarł w Poznaniu 22 września 1977 r. Żonaty z Marią z domu Fibak.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy.
Krzyż Walecznych (czterokrotnie).
Krzyż Niepodległości z Mieczami.
Złoty Krzyż Zasługi.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion