Nr ISSN 2082-7431
Polska Podziemna
Samodzielny Okręg Radom - Kielce: "Jodła", "Rolnik".
Część II.


Obwody Okręgu Radom - Kielce.



Obwód Radom.

Komendanci:
kpt. „Wiesław” N.N.: ?? - styczeń 1942 r.
mjr Wacław Wyziński „Stefan”.: styczeń 1942 – styczeń 1945 r.

Zastępcy:
rtm. „Michał” N.N.: 1940 – 1942 r.
kpt. Tomasz Sowiński „Sęk”.: 1942 – styczeń 1945 r.

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
- Irena Hoffman Marszałkowska „Ewa”.: ?? – 11 listopada 1942 r.
por. Stanisław Górka – Niwiński.: koniec 1942 r. – styczeń 1945.

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
ppor. Wacław Śmiech „Kaktus”.: ?? – koniec 1940 r.
por. Tomaszewski „Bandura”, „Hipolit”.: marzec 1942 - ??

Referat III (Operacyjno - Szkoleniowy).
Szefowie:
kpt. Tomasz Sowiński „Sęk”.: 1940 - ??
por. Tadeusz Barwicki „Błysk”.
por. Krzysztof Hofman „Cyprian”.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szef:
por. Edward Frankiewicz „Kruk”.

Referat V (Łączność).
Szefowie:
ppor. „Jurand” N.N.
ppor. „Bolek” N.N.: (1941 r.).
por. Tadeusz Barwicki „Błysk”.

Referat VI (BIP).
Szefowie:
- Kazimierz Paszyński „Zimny”.
- lek. wet. Aleksander Sielicki.

Referat Lotniczy.
Szef:
ppor. „Jurand” N.N.

Kedyw.
Szef:
st. sierż./ ppor. Ignacy Lechowicz “Marek”.: 1940 – styczeń 1945 r.

Referat MOB.
Szef:
- N.N.

Referat WSOP.
Szef:
- N.N.

Referat WSK.
Szefowe:
- Felicja Lisicka „Ewa”.
- Julia Lechowicz „Julia”.

Podobwody:

Radom – Miasto.
Jedlnia – Letnisko (IA, do 1942 r. Podobwód Skaryszew).
Jedlińsk.
Białobrzegi.
Wolanów.
Szydłowiec.


Obwód Kozienice.

Komendanci:
kpt. Adam Bielawski „Jeleń”, „Adam”.: 15 stycznia 1940 – 12 lipca 1942 r. (rozstrzelany).
kpt. Józef Pawlak „Bartosz”, „Brzoza”.: 12 lipca 1942 – koniec sierpnia 1944 r.
kpt. Władysław Komorek „Lucjan”.: wrzesień 1944 – styczeń 1945 r.

Zastępcy i szefowie Referatu III (Wyszkolenia).
kpt. Józef Pawlak „Bartosz”, „Brzoza”.: 15 stycznia 1940 – 12 lipca 1942 r.
kpt. Władysław Komorek „Lucjan”.: 12 lipca 1942 – sierpień 1944 r.
por. Jan Tabeau.: wrzesień 1944 – styczeń 1945 r.

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
por. Łukasz Kumor „Łukasz”.: 15 stycznia 1940 – 22 lipca 1942 r.
ppor. Stanisław Rojek „Andrzej”.: sierpień 1942 – 17 maja 1944 r.
por. Władysław Molenda „Grab”.:

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
ppor. Stanisław Ruman „Staszek.: 15 stycznia 1940 – 22 lipca 1942 r.
ppor. Jerzy Dąbkowski „Longin”.: 22 lipca 1942 – sierpień 1943 r.
- Mirosław Kowalski „Oskard”.

Referat III (Operacyjno – Szkoleniowy).

Obowiązki szefa referatu pełnili równolegle zastępcy komendanta obwodu.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
p.o por. Czesław Sudlitz „Hofman”, „Paw”.: 1940 -1942 r.
- Stanisław Morawiecki „Sosna”.: lipiec 1942 – styczeń 1945 r.

Referaty V i VI (Łączność i BIP).
Szefowie:
ppor. Stanisław Jańczak „Józef”.: 15 stycznia 1940 – 22 lipca 1942 r.
pchor. Antoni Szewczyk „Wiesław”.: lipiec 1942 – styczeń 1945 r.

Kedyw.
Szefowie:
pchor. Jan Molenda „Sewer”.: 15 stycznia 1940 – 12 lipca 1942 r. (rozstrzelany).
ppor. Jerzy Dąbkowski „Longin”.: lipiec 1942 – ??
por. Władysław Molenda „Grab”.: 1 maja 1944 – styczeń 1945 r.

Referat Lotniczy.
Szef:
st. sierż. pil. Władysław Węgrzynek.: styczeń 1940 – styczeń 1945 r.

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szefowie:
ppor. Ignacy Pisarski "Maria".: 1943 - 1 kwietnia 1944 r.
pchor. Zygmunt Bogacz "Maruda".: kwiecień 1944 - styczeń 1945 r.

Referat WSOP.
Szef:
- Stanisław Borowiecki „Rachuj”.

Oficer ds. artylerii.
kpt. Władysław Szymański „Korwin”.: 15 stycznia 1940 – 19 czerwca 1944 r. (rozstrzelany).

Oficer ds. saperów.
ppor. Zygmunt Czyż „Skiba”.: 15 stycznia 1940 – lipiec 1942 r.
por. „Deska N.N.: lipiec 1942 – styczeń 1945 r.

Oficer Komendanta Obwodu do zleceń.
por. Julian Szczuka „Zenon”.

Kapelan.
- ks. Franciszek Olesiński „Franek”.

Podobwody.

„Południe” (do lipca 1942 r.).
IA „Południe”.
IB „Południe”.
II „Wschód”.
III „Zachód”.
IV „Centrum”.
V „Północ”.


Obwód Iłża.

Komendanci:
rtm. Aleksander Michałowski „Jasieńczyk”.: czerwiec 1940 – luty 1943 r.
kpt. Jan Wojciechowski „Jasiek”, „Jaś”.: luty – grudzień 1943/marzec 1944 (?) r.
kpt. Piotr Kulawik „Dariusz”, „Okszyc”, „Maria”, „Teresa”.: styczeń 1944 – styczeń 1945 r.

Zastępcy:
ppor. Donat Zapolski „Arlekin”.: czerwiec 1940 – luty 1941 r.
(agent policji bezpieczeństwa, zastrzelony z wyroku WSS)
por. Jerzy Kamiński „Bolko”, „Ziemski”.: lato 1941 - ??
- Jan Gruszka „Bartosz” (jako II zastępca).: jesień 1943 - ??
por./kpt. Jerzy Niemcewicz „Kłos”.: kwiecień – maj 1944 r.

Adiutant komendanta.
por. Stefan Pokrywka „Żwan”.: (1943 r.) (aresztowany).
Szef kancelarii.
- Michał Połoński „Wierzba”.: (aresztowany)

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
- Edward Dziarski „Wynilga”.: ?? – 20 lipca 1941 r. (aresztowany).
por./kpt. Eugeniusz Dmytrow „Flis”.: ?? – styczeń 1945 r.

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
- Bolesław Drożdż „Zygmunt”.: ?? – jesień 1942 r.
ppor. Jan Pietrzykowski „Kwiecień”, „Wąski”.: ??
ppor. Zdzisław Lis „Elski”.: styczeń – 21 sierpnia 1943 r. (aresztowany).
pchor. Henryk Mazur „Bończa”.: sierpień 1943 – styczeń 1945 r.

Szef kontrwywiadu:
por. Zygmunt Proch .: ?? – luty 1944 r. (zginął podczas walki z funkcjonariuszami Gestpo.)

Referat III (Operacyjno - Szkoleniowy).
Szefowie:
por./kpt. Jerzy Niemcewicz „Kłos”.: ?? – maj 1944 r.
kpt. Piotr Kulawik „Dariusz”.: maj 1944 - ??

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
- inż. Stanisław Wysocki „Kaktus”.: ?? – lipiec 1941 r.
- inż. Stanisław Czech „Lalka”.: 1941 – marzec 1943 r.
kpt. Jerzy Sosnowski „Firlej”.: 1943 – maj 1944 r.

Referat V (Łączność).
Szefowie:
- Wacław Witkowicz „Tyczka”.: ?? – lipiec 1941 r. (aresztowany).
- Piotr Majewski „Struś”.: ?? – wiosna 1943 r.
- Stanisław Sobek „Sokół”.
- Karol Boncarzewski.: ?? – styczeń 1945 r.

Referat VI (BIP).
Szef:
- Donat Leniowski „Grom”.: ?? – wrzesień 1943 r.
- N.N „Tur”.

Referat WSOP.
Szef:
- Władysław Heda „Zawisza”.: ?? – wrzesień 1943 r.

Referat WSK.
Szef:
- Wanda Otwinowska „Babcia”.

Podobwody:

Skarżysko.
Starachowice.
Iłża.
Powiśle.


Obwód Końskie.

Komendanci:
por./kpt. Jan Stoiński „Górski”, „Brzoza”, „Pomsta”.: ?? – 1 listopada 1942 r. (zastrzelony podczas walki z obławą Gestapo).
mjr Jan Rusinowski „Mściwy”.: ?? – marzec 1943 r.
por./kpt. Jan Świeczka „Jasiek”, „Mateusz”, „Boromeusz”.: ?? – lipiec 1944 r.

Zastępcy:
por. Marian Słonimski vel Andrzej Zaorski „Babinicz”.
por. Antoni Piwowarczyk „Wąsowicz” (BCh).: ?? – sierpień 1944 r.

Adiutant komendanta.
pchor./ppor. Bogumił Kacperski „Frycz”, „Malina”.: grudzień 1942 - ??

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
por. Stanisław Zamłyński „Karmazyn”.
por. Bolesław Pychyński „Batory” (NOW).

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
plut. lotn. Maksymilian Szymański „Maks”, „Relampago”. (agent Gestapo, jego zdrada spowodowała prawdziwe spustoszenie w Komendzie Obwodu, zastrzelony z wyroku WSS)
sierż. Władysław Kawa „Kawecki”.: ?? – sierpień 1943 r.
ppor. Wilhelm Zamora „Owczarek”.

Referat III (Operacyjno - Szkoleniowy).
Szefowie:
- Marian Słomiński vel Andrzej Zaorski „Babinicz”.
- Eugeniusz Prokopczuk „Sen” (BCh).

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
ppor. Eugeniusz Stoga „Gospodarz”.: ?? – 20 sierpnia 1943 r. (aresztowany)
ppor. Artur Spindler „Szczęsny”.

Referat V (Łączności).
Szefowie:
ppor. Bronisław Ejgird „Szary”, „Molenda”.
pchor. Bogumił Kacperski „Malina”, „Frycz”.: ?? – 20 sierpnia 1943 r. (aresztowany).
pchor. Henryk Pychyński „Tur”.
kpr. Tadeusz Drapiński „Dębicz”.

Referat VI (BIP).
Szefowie:
- Wiewiórkiewicz.
- Tomir Tworzyański „Borsuk”.: ?? – 1 listopada 1942 r. (zginął walce z niemiecką obławą).
pchor. Zbigniew Wroniszewski „Znicz”.: styczeń – marzec 1943 r.
pchor. Bolesław Czajkowski.: ?? – 20 sierpnia 1943 r. (aresztowany).

Referat WSK.
Szef:
- Henryka Sadowska „Bronisława”.

Kedyw.
Szefowie:
pchor. Zygmunt Wyrwicz „Cumulus”.
pchor. Kazimierz Chojniarz Wacek”, „Walcz”.
sierż./ppor. Józef Madej „Jerzy”.
ppor. Bronisław Duda „Kruk”, „Cygan”, „Bogdan”.
ppor. Władysław Skorupski „Poleszuk”.

Referat WSOP.
Szef:
- Targowski.

Administracja Zastępcza „Teczka”.
Szefowie:
- Józef Sadowski „Górnik”.: ?? – listopad 1942 r.
- Konstantyn Grycan „Cis”. ?? – 20 sierpnia 1943 r.

Podobwody:

Końskie.
Borkowice.
Radoszyce.
Sworzyce.
Czermno.


Obwód Sandomierz.

Komendanci:
mjr N.N. „Profesor”.: listopad 1939 – 15 stycznia 1940 r.
kpt. Zygmunt Żywocki „Adam”, ”Kłos”.: 15 stycznia – maj 1940 r.
kpt. Józef Wysocki „Lange”.: styczeń – listopad 1942 r.
rtm. Stanisław Głowiński „Mirski”, „Grudzień”, „Czarny”.: styczeń 1943 – maj 1944 r.
mjr Antoni Wiktorowski „Kruk”, „Piast”.: maj – sierpień 1944 r.
kpt. Tadeusz Kucharski „Rzewuski”.: sierpień 1944 - ??

Zastępcy:
kpt. Józef Wysocki „Adam”, „Lange” .: styczeń 1941 – styczeń 1942 r.
por./kpt. Leon Torliński „Kret”.: maj 1942 – lipiec 1943 r.
por./kpt. Michał Mandziara „Siwy”.: lipiec 1943 - ??

Adiutanci:
ppor. Szczurek „Szczerbiec”.
pchor./ppor. Jan Lednicki „Bogdan”.

Kierownik kancelarii.
- Maria Makowska „Kazimierz”.

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
ppor. Michał Markowski „Bończa”.: (1939/1940)
kpt. Klemens Jerka „Podkowa”.: ?? – 1943 r. (aresztowany).
ppor. „Schmidt” N.N.
ppor. Władysław Kaleta „Rąbek”.

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
- Stanisław N. „Skiba”.: (aresztowany).
por. Leon Torliński „Czesław”, „Kret”.: maj 1942 – lipiec 1943 r.
ppor. Madełła – Kozanecki „Paproć”.

Referat III (Operacyjno - Szkoleniowy).
Szefowie:
kpt. Józef Wysocki „Adam”, „Lange”.: ?? - styczeń 1942 r.
por./kpt. Michał Madziara „Siwy”.: ?? – lipiec 1943 r.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
- Kazimierz Woźniak.
kpt. Tadeusz Kucharski „Rzewuski”.

Referat V (Łączność).
Szefowie:
por. Stanisław Ryba „Wrona”.: ?? – marzec 1941 r.
ppor. Zdzisław Więckowski.: ?? – lipiec 1941 r. (Aresztowany).
ppor. „Brona” N.N.: ?? – grudzień 1941 r.
por. Gracjan Fijałkowski „Bojar”, „Żegota”.: ?? – 10 lipca 1943 r. (aresztowany)
por./kpt. Aleksy Kasprzycki „Chmura”.

Kierownik łączności konspiracyjnej (V-k).
- Władysław Jasiński „Longin”, „Woj.”

Referat VI (BIP).
Szefowie:
ppor. Lech Purzycki „Lech”.
pchor. Stanisław Szwarc.
- Bronikowski „Roman”.
- Wacław Wychowański „Smutny”.
- Walenty Obrembski „Brzoza”.
por. Marian Wierzbicki „Orlik”.

Referat Saperów.
Szef:
por. Jan Kuśnierz.

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szef:
ppor. N.N „Wielkopolski”.

Kedyw.
Szefowie:
pchor. „Topór” N.N.
ppor. Marian Osuch „Sten”.
ppor. Witold Józefowski „Miś”.

Służba Zdrowia.
Szef:
kpt./mjr Jan Aleksandrowicz „Szerszeń”.

Referat WSK.
Szef:
- N.N. „Ada”.

Kapelan:
- ks. Jerzy Brodecki „Szkarłatny Kwiat”.

Podobwody:

Sandomierz.
Klimontów.
Samborzec.
Osiek.
Staszów.


Obwód Opatów.

Komendanci:
kpt. Adam Sobkowicz „Adam”.: (aresztowany).
kpt. Fiett „Miller”.: ?? – 1941 r.
kpt. mar. Witold Sągajłło “Sandacz”, “Sulima”.: 1941 – kwiecień 1944 r.
kpt. Jan Wojciechowski „Młodzian”, "AIZ".: marzec (?)/kwiecień 1944 - styczeń 1945 r.

Zastępcy:
- Stanisław Niewójt „Maciej”.
- Bronisław Sobczyński „Jasny”, „Kosynier”.
- Piotr Tochowicz „Smagły”, „Mus”.
- Dezyderiusz Lenartowicz „Wierny”, „Rybak”,” Tomek”.
- Władysław Zwiejski „Jaruga”.: wiosna 1944 - ??

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
- Józef Mularski „Zapała”, „Czortek”.
- Stanisław Niewójt „Maciej”.: ?? – październik 1943 r.
ppor./por. Jan Pękalski „Molenda”, „Borowy”.: październik 1943 – kwiecień 1944 r.
- Bronisław Sobczyński „Jasny”, „Kosynier”.: 1 kwietnia 1944 - ??

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
- Józef Niemiec „Baca”.
- Jan Tęsiorowski „Wardęga”, „Połaga”.: maj 1940 czerwiec 1943 r. (aresztowany).
ppor. Władysław Pietrzykowski „Topór”, „Longin”.: czerwiec 1943 – styczeń 1944 r.
por./kpt. Zenon Krzekotowski „Żegota”, „Kowal”, „Topolski”, „Bartnik”.: styczeń – lipiec 1944 r.
- Władysław Banaszak „Krzysztof Arciszewski”, „Turner”.: lipiec 1944 – styczeń 1945 r.

Referat III (Operacyjno - Szkoleniowy).
Szef:
- Dezyderiusz Lenartowicz „Wierny”, „Rybak”.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
kpt. Józef Grzywacz „Mars”.
- Antoni Czuba „Szary”
- Piotr Tochowicz „Mus”, „Smagły”.

Referat V (Łączność).
Szefowie:
- Władysław Zwiejski „Łada”.
ppor. Leon Jop „Demon”.
- Józef Tropczyński „Konrad”.: ?? - wrzesień 1942 (aresztowany)
- Bogumiła Janusz „Wilga”.: 1943 - ??

Referat VI (BIP).
Szefowie:
- Stanisław Jeżewski „Grabowy”, „Cis”.: ?? – wiosna 1940 r.
- Władysław Mostowicz „Polak”.
Referat „N”.
- Tadeusz Borkiewicz „Sęk”.
- Mirosław Łebkowski.

Referat VII (WSOP).
Szefowie:
- Bronisław Sobczyński „Jasny”.: sierpień 1943 – lipiec 1944 r.
- „Contra” N.N..: lipiec 1944 – styczeń 1945 r.

Referat WSK.
Szef:
- Helena Kwiatkowska „Joasia”.

Kedyw.
Szefowie:
- Józef Mularski „Zapała” (w okresie istnienia Związku Odwetu).
- Antoni Krupa „Witold”.

Referat MOB.
Szef:
por. Stanisław Bartecki „Boruta”.: (1944 r.)

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szefowie:
- Antoni Krupa „Witold”.
- Jan Pękalski „Molenda”.: czerwiec 1944 - ??

Podobwody:

Ostrowiec Świętokrzyski.
Opatów.
Ćmielów.
Iwaniska.


Obwód Kielce.

Komendanci:
por. „Sacha” N.N. (kwiecień 1940 r.)
kpt. Antoni Zieliński.
kpt. Władysław Ćmakowski „Srogi”.: ?? - grudzień 1940 r.
ppłk Franciszek Faix-Limanowski „Turnia”.: marzec - wrzesień 1941 r.
mjr Zygmunt Żywocki „Kłos”, „Anioł”.: wrzesień 1941 - maj 1942 r.
mjr Józef Włodarczyk „Wyrwa”.: maj 1942 - lipiec 1944 r.
mjr „Korwin” N.N.: sierpień 1944 - styczeń 1945 r.

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
por. Stanisław Rybiński „Andrzej”, „Grom”.: grudzień 1939 – 14 maja 1943 r. (aresztowany).
por. Piotr Wcisło „Szczery”.
- Jan Olczyk.

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
por. Mieczysław Drewicz „Urban”, „Warren”.
ppor. Wilhelm Sumara „Bronisław”, „Wil”.: ?? – 11 listopada 1942 r.
por. Roman Zarębski „Zaw”.: ?? – wiosna 1944 r.
- Mieczysław Hołubiec „Roman”.

Referat III (Operacyjno - Szkoleniowy).
Szef:
por/kpt. Mieczysław Drewicz „Urban”, „Warren”.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szef:
por. Kazimierz Końca „Konrad”.: ?? – maj 1944 r. (aresztowany).

Referat V (Łączność).
Szef:
por./kpt. Józef Kundera „Orlik”.: styczeń 1943 - ??

Referat VI (BIP).
Szef:
- Edward Massalski.

Kedyw.
Szefowie:
ppor./por. Marian Sołtysiak "Barabasz".
ppor./por. Wacław Różański “Żubr”.

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szef:
- N.N. „Józef”.

Referat WSOP.
Szef:
mjr N.N. „Cis”.

Referat WSK.
Szef:
- Stefania Gierowska „Pnienia”.

Referat Sanitarny.
Szefowie:
ppłk lek. med. Józef Kalisz „Kosma”.
mjr lek. med. Jan Bularski.

Referat Saperów.
Szefowie:
kpt. Stanisław Ciepielewski “Michał”.: ?? – czerwiec 1944 r.
por. Franciszek Sarniński „Szpadel”.

Podobwody:

Niewachlów.
Suchedniów.
Bodzentyn.
Dyminy.
Piekoszów.
Kielce-miasto.


Obwód Busko (Stopnica)..

Komendanci:
- „Sęp” N.N.: ?? – połowa 1940 r.
mjr Wacław Ćmakowski „Jan”, „Srogi”.: ?? – październik/listopad 1944 r.
kpt. Jan Nycz „Stary”, „Śmiały”.: listopad 1944 – styczeń 1945 r.

Zastępcy:
- Stefan Wojciechowski.
kpt. Jan Nycz „Stary”.: lipiec 1940 – sierpień 1944 r.
- Grochowski „Kłonica”.

Adiutant:
pchor. Kazimierz Kubicki „Lew”.

Referat I (Organizacyjny).
Szef:
- N.N.

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
ppor. Marian Lewiński "Stanisław".
- Anyż "Czarny".
- Iwański „Bolesław”.

Referat III (Operacyjno – Szkoleniowy).
Szef:,br> - N.N.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
- Władysław Cybiński „Spólnowski”.: marca 1940 - ??
kpt. Franciszek Naskręt „Kruk”.: ?? – czerwiec 1944 r. (aresztowany).
- N.N. „Wicher”.
ppor. „Artur” N.N.

Referat V (Łączność).
Szef:
kpr. Lucjan Orłowski.

Referat VI (BIP).
Szefowie:
- Joachim Marek „Mróz”.
- Józef Lisak „Robak”.
- Marcin Kurzeja.

Kedyw.
Szef:
- Feliks Rajca „Kafel”.

Referat WSOP.
Szef:
- N.N.

Referat WSK.
Szef:
- Irena Turzańska.

Lekarz Obwodu.
- dr Niemirycz „Sierp”.

Podobwody:

Busko.
Stopnica.
Chmielnik.
Nowy Korczyn.
Szydłów.


Obwód Jędrzejów.

Komendanci:

kpt. Adam Jastrzębski „Grot”.: 1939 – luty 1940 r.
mjr Zygmunt Żywocki „Kłos”, „Dzięcioł”.: maj 1940 - sierpień 1941 r.
kpt./mjr Stefan Gądzio „Kos”, „Marek”, „Bogumił”.: sierpień/wrzesień 1941 – listopad 1943 r.
por./kpt. Kacper Niemiec „Mir”, „Niemirski”.: listopad 1943 – styczeń 1945 r.

Zastępcy:
ppor. Kazimierz Zawłocki „Zalewski”.: maj 1940 – marzec 1941 r.
ppor. Aleksander Zalewski „Lis”.: marzec – sierpień 1941 r.

Adiutanci:
kpt Jan Puto „Mira”, „Wrzos”.
ppor. Mieczysław Karkowski „Grab”.

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
mjr Zygmunt Żywocki „Kłos”.
mjr Stefan Gądzio „Kos”.
ppor. Józef Borowski „Ryg”.

Referat II (Wywiad).

Szefowie:
por. Zdzisław Imbor „Chudy”, „Duch”, „Stary”, „Paweł”.: ?? – 30 kwietnia 1943 r.
pchor. Stanisław Wiśniewski „Jarko”, „Gruby”.: ?? – 31 października 1944 r.
ppor. Eugeniusz Adamski „Poleski”, „Wiktor”, „Wallenrod”, „Jastrząb”.: 31 października 1944 – styczeń 1945 r.

Referat III (Operacyjno - Szkoleniowy).
Szefowie:
por. „Zaliwski”.: 1940 – luty 1941 r.
ppor. Aleksander Zalewski „Lis”.: luty 1941 – sierpień 1941 r.

por. Józef Kurek „Halny”.: grudzień 1941 – listopad 1944 r.
kpt. Tadeusz Krzyszkowski „Orlicki”.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
- Wacław Szwedowski.: ?? – 30 stycznia 1944 r.
ppor. Stefan Jabłoński „Satyr”.

Referat V (Łączność).
Szef:
por./kpt. Michał Wójcicki „Łysek”. ?? – styczeń 1941 r.

Łączność operacyjna:
kpt. Michał Wójcicki „Łysek”.

Łączność konspiracyjna:
- Karol Osiński „Karlik”.
ppor./por. Jan Szlągiewicz „Sawa”.: styczeń 1941 - ??

Referat VI (BIP).
Szefowie:
- Wiktor Pękalski „Wojtek”.: ?? – 25 listopada 1943 r. (aresztowany).

ppor./por. Hieronim Piasecki "Zola".: listopad 1943 - ??

Referat „N”.
ppor. Roman Ciechanowski „Śliwa”.

Referat KWC.
Szef:
- Michalina Pękalska „Mika”.

Referat WSOP.
Szefowie:
por. „Gozdawa” N.N.: 1942 – 1943 r.
por. Stanisław Gajos „Szczupły”.: 1943 – 4 sierpnia 1944 r. (aresztowany).
chor. Jan Gajdur „Karda”, „Twardy”.

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szef:
ppor. Mieczysław Karkowski „Grab”.

Referat Saperów.
Szef:
pchor./ppor. Wiktor Słoczyński „Werwa”.

Kedyw.
Szefowie:
por. Bonawentura Rutecki „Ali”.: (1943 r.).
ppor./por. Mieczysław Maludziński „Walmiecz”.

Referent Walki Bieżącej.
Szef:
ppor. Tadeusz Pol „Rudy”.: 1944/1945.

Referat WSK.
Szef:
- Regina Trzcińska „Władek”.: styczeń 1943 – styczeń 1945 r.

Referat Mobilizacyjny (MOB).
Szef:
ppor./por. Józef Żołna „Długi”.: (1944 r.)

Referat Sanitarny.
Szef:
- dr Mazur.

Podobwody:

Dębska Wola.
Węgleszyn.
Skroniów.
Sędziszów.
Wodzisław.
Węgleniec.


Obwód Włoszczowa.

Komendanci:
ppor. Jan Zgoda „Marek”.: 1939 – 1940 r.
mjr Józef Kowalówka „Kruk”, „Czarny”.: druga połowa 1940 - ??
rtm. Paweł Bierzanowski „Kormin”.: listopad 1940 – luty 1942 r.

- „Topór” N.N..: marzec 1942 – lipiec 1942 r.

kpt. Hipolit Świderski „Jur”.: lipiec 1942 – kwiecień 1944 r.
kpt. Marian Rudziński „Lucjan”.
kpt. Franciszek Pieniak „Przebój”.: maj – październik 1944 r.
mjr Adam Szajna „Roztoka”.: październik 1944 – styczeń 1945 r.

Zastępca komendanta i szef Referatu I (Organizacyjnego).
por. Jan Świeczka „Łukasz”.: marzec 1940 – wrzesień 1942 r.
ppor. Wacław Ząbek „Bogusz”.: wrzesień 1942 – 30 września 1943 r. (rozstrzelany).
kpt Karol Hurcewicz „Lech”.
ppor. Henryk Czyż „Miłość”.

Referat II (Wywiad).
Szefowie:
- „Kruk” N.N.
ppor. Zbigniew Janczewski „Ogonek”.
- Tadeusz Barański „Wilk”.
- Bogusław Banasik „Brzoza”.
- Kazimierz Stefański „Podkowa”.: lipiec 1943 - ??
- Bolesław Barański "Sokół". ?? - listopad 1943 r.
chor. Władysław Dorywalski „Chmura”.: ?? – lipiec 1944 r.
st. sierż. Adam Marcinkowski „Maks”.: ?? - styczeń 1945 r.

Referat III (Operacyjno – Szkoleniowy).
Szefowie:
ppor. Kazimierz Młodożeniec „Zygmunt”.: czerwiec 1942 - ??
ppor. Władysław Sikora „Maciek”.
por. Karol Hurcewicz „Lech”.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
ppor. Jan Głowacki „Długi”.: ?? – luty 1942 r. (aresztowany).
- Mieczysław Szczucki „Hubert”.: ?? – listopad 1943 r.
ppor. Michał Ostrowski „Korab”.: ?? – wrzesień 1944 r.
ppor. Jarosław Tymowski „Sas”, „Strzemię”.: ?? – styczeń 1945 r.

Referat V (Łączność).
Szefowie:
ppor. Jan Polanowski „Andrzej”, „Kości”.

Referat VI (BIP).
Szefowie:
- Bolesław Barański „Sokół”.: ?? – lipiec 1943 r.
- „Godziemba” N.N..: ?? - 31 października 1943 r. (aresztowany).
- Jan Ławicki „Wicek”.

Referat „N”.
Szef:
por. Jan de Hagen „Dziryt”.

Referat WSOP.
Szef:
por. Franciszek Kaczmarek “Kornet”, “Krogulec”.

Wojskowa Służba Kobiet.
Szefowe:
- Stanisława Tutlis „Anna”.
- Maria Kaczmarek „Czarna”, „Ewa”, „Bogna”.: czerwiec 1942 – czerwiec 1944 r.
- Jadwiga Jabłońska „Zawierucha”.
- Lidia Piwowarczyk „Świtezianka”.

Kedyw.
Szefowie:
por. Mieczysław Tarchalski „Marcin”.: czerwiec 1943 - ??

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szefowie:
ppor. Aleksander Kuśmierski „Sęp”.

Referat Służby Zdrowia.
Szefowie:
- Lucjan Tutlis „Oset”.: ?? – 3 maja 1943 r.
- Alojzy Jagielski „Dąb”.

Podobwody:

5 podobwodów. W maju 1944 r., ilość podobwodów zredukowano do trzech.


Obwód Częstochowa..

Komendanci:

kpt./mjr Stefan Gądzio „Kos”, „Marek”, „Bogumił”.: kwiecień – listopad 1940 r.
kpt. Mirowski „Błyskawiec”.: ?? – lipiec 1941 r.
mjr Sobolewicz „Góral”.: ?? – styczeń 1942 r.
rtm./mjr Paweł Bierzyński „Szczepan”, „Roch”, „Julian”, „Jeleń”, „Korwin”.: ?? – sierpień 1944 r.
kpt. Stanisław Finke „Niedziela”.: ?? – styczeń 1945 r.

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
- „Krzysztof” N.N.: styczeń 1942 – styczeń 1943 r.
kpt. Stanisław Finke „Niedziela”.: ?? – lipiec 1944 r.
ppor. N.N.

Referat II (Wywiad, Kontrwywiad).
Szefowie:
ppor. Henryk Furmańczyk „Henryk”.: ?? – lato 1943 r.
- „Włodek” N.N.
- „Wacek”, „Marcin” N.N.

Referat III (Operacyjno – Szkoleniowy).
Szefowie:
- Jacuński „Kietlicz”, „Marcin”, „Nik”.: ?? – czerwiec 1943 r.
kpt. Feliks Sieńczewski „Mruczek”.: ?? – koniec 1944 r.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
- Jan Guziak „Orlicz”.: (1942 r.) (aresztowany)
- Stanisław Melanowski „Stanisław”.: ?? – grudzień 1942 r.

Referat V (Łączność).
Szefowie:
por. „Zbyszek” N.N.
por. „Tadeusz” N.N.

Referat VI (BIP).
Szef:
- N.N.

Referat VII (Lotniczy).
Szef:
- „Racio” N.N.

Wojskowy Sąd Specjalny.
Przewodniczący:
- Karol Jarzębiński „Zbylut.: ?? – zima 1944 r.

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szef:
- Tadeusz Więckowski „Czumak”.

Referat Sanitarny.
Szef:
mjr/ ppłk. Tadeusz Wiśniewski „Wicher”.

Podobwody:

Częstochowa-miasto i 5 podobwodów terenowych, w tym 3 na terenach włączonych do Rzeszy: Poczesna, Herby, Kłobuck.


Obwód Radomsko.

Komendanci:
ppor. Antoni Węgrzyn „Ostroga”.: ?? – 15 marca 1940 r.
ppor. Marian Nitecki „Komorowski”.: (1940 r.).
rtm. Feliks Karpiński „Feliks”.: kwiecień 1940 - listopad 1941 r.
ppor. Wacław Ząbek "Krzysztof".
ppor. Jan Świeczka „Łukasz”.: listopad 1942 – luty 1943 r.

kpt./mjr Franciszek Polkowski „Korsak”.:12 luty 1943 – styczeń 1945 r.

Zastępcy:
por./kpt. Stanisław Sojczyński „Zbigniew”.: (1942 r.)
- Aleksander Stasiński „Kruk”.: luty 1943 - ??

Adiutanci:
por. „Gruda”. N.N.
ppor. Stankiewicz „Witold”.

Referat I (Organizacyjny).
Szefowie:
ppor. Jarosław Tymowski „Doliwa”.
ppor. Stanisław Romik „Mik”.

Referat II (Wywiad, Kontrwywiad).
Szefowie:
- Ignacy Jezierski „Karaś”.
por. Jan Nowak „Roman”.
ppor. Wacław Kanigowski „Janicz”.

Referat III (Operacyjno – Szkoleniowy).
Szefowie:
por./kpt. Florian Budniak „Andrzej”.
kpt. Antoni Mękwiński „Działko”.

Referat IV (Kwatermistrzostwo).
Szefowie:
ppor. Bolesław Morawski „Morga”.

Referat V (Łączność).

Łączność operacyjna (V-O).
por./kpt. Florian Budniak „Andrzej”.

Łączność konspiracyjna (V-K)
ppor. Aleksy Krokowicz „Marek”.

Referat VI (BIP).
Szefowie:
- Władysław Ciaś „Karp”.: ?? – 1942 r.
ppor. inż. Zbigniew Dylewski „Jeleń”.: 1943 - ??

Kedyw.
por. Nieracki „Leszczyna”.: ?? – sierpień 1943 r.
por. Stanisław Sojczyński „Zbigniew”.: ?? – listopad 1943 r.
por. Florian Budniak „Andrzej”.

WSOP.
ppor. Jarosław Tymowski „Doliwa”.
ppor. Eugeniusz Bicz „Farys”.

Referat Cywilny.
Szef:
- Aleksander Stasiński „Kruk”.

Referat Lotniczy.
Szef:
st sierż. Józef Kuligowski „Staruszek”.
por. Władysław Kublicki „Dudek”.

Referat Przerzutów Powietrznych.
Szef:
ppor. Jan Zaremba „Jerzy”.

Lekarz Naczelny.
kpt. Kreowski.

Podobwody:

Brzeźnica.
Kamińsk.
Rzejowice.
Gidle.
Kłomnice.
Radomsko-miasto.

Liczebność i uzbrojenie.

Podobnie jak w przypadku innych okręgów, z powodu sporych luk w dokumentacji, nie jesteśmy w stanie dokładnie określić liczebności okręgu.
To, czym dysponujemy dzisiaj pozwala tylko na orientacyjne ustalenia w tej kwestii. Najbardziej miarodajne są tu meldunki organizacyjne KG ZWZ-AK, oraz zestawienia stanów liczebnych niektórych obwodów.

Poniżej cytujemy interesujące nas dokumenty:

Meldunek organizacyjny nr 37, Order de Bataille Okręgu do 21 listopada 1940 r.

W 12 obwodach zorganizowano 278 plutonów oraz 28 w sekcjach. Łącznie dało to 713 oficerów i 1 554 podchorążych i podoficerów.

Meldunek nr 79 za okres 1 marca 1940 – 1 września 1941 r.

5 inspektoratów i 12 obwodów, 255 plutonów.
Oficerów: 894.
Podchorążych i podoficerów: 3 901.

Meldunek nr 118 za okres 1 września 1941 – 1 marca 1942 r.

3 inspektoraty i 12 obwodów, 339 plutonów.
Oficerów: 584, w tym 102 oficerów sztabowych, 482 oficerów w oddziałach.
Podchorążych: 313, w tym 41 podchorążych w sztabach 272 w oddziałach.
Podoficerów: 4 701, w tym 86 podoficerów w sztabach 4 615 w oddziałach.

Meldunek nr 170 za okres 1 marca – 31 sierpnia 1942 r.

4 inspektoraty, 12 obwodów, 260 plutonów.
Oficerów: 440, w tym 80 oficerów w sztabach, 360 w oddziałach.
Podchorążych: 305, w tym 33 podchorążych w sztabach 272 w oddziałach.
Podoficerów: 3 525, w tym 65 podoficerów w sztabach 3 460 w oddziałach.

Meldunek 190 za okres 1 września 1942 – 1 marca 1943 r.

5 inspektoratów, 12 obwodów, 346 plutonów.
Oficerów: 530, w tym 188 oficerów w sztabach, 342 w oddziałach.
Podchorążych: 378, w tym 50 w sztabach, 328 w oddziałach.
Podoficerów: 5 630, w tym 126 w sztabach, 4 504 w oddziałach.

Meldunek 220 za okres 1 marca 1943 – 31 sierpnia 1943 r.

(Po scaleniu z oddziałami Polski Niepodległej, Polskiej Organizacji Zbrojnej i PPS, łącznie dodatkowo 142 plutony).
5 inspektoratów, 12 obwodów, 499 plutonów pełnych i 29 szkieletowych.
Oficerów: 808, w tym 303 w sztabach, 505 w oddziałach.
Podchorążych: 486, w tym 85 w sztabach, 401 w oddziałach.
Podoficerów: 6 672, w tym 306 w sztabach, 6 366 w oddziałach.

Meldunek 240 za okres 1 września 1943 – 29 luty 1944 r.

5 inspektoratów, 12 obwodów 552 plutony pełne i 76 szkieletowych. Jeśli wziąć za wykładnię etatowy stan liczebny plutonu pełnego – 50 żołnierzy i szkieletowego – 25 żołnierzy, można orientacyjnie określić siły okręgu, w tym okresie na około 30 000 żołnierzy. (Mowa tu oczywiście tylko o plutonach bojowych i WSOP).
Oficerów: 808, w tym 303 w sztabach, 505 w oddziałach.
Podchorążych: 486, w tym 85 w sztabach, 401 w oddziałach.
Podoficerów: 7 815, w tym 306 w sztabach, 7 509 w oddziałach.

Zestawienie Referatu III Komendy Obwodu Iłża z przełomu 1943/44 r.

Podobwody:
Skarżysko „Morwa”.: 32 plutony, 1600 żołnierzy.
Starachowice „Wola”.: 28 plutonów, 1700 żołnierzy.
Iłża „Dolina”.: 20 plutonów, 1950 żołnierzy.
Powiśle „Zorza”.: 16 plutonów, 870 żołnierzy.
Razem: 96 plutonów, 6 120 żołnierzy.

Zestawienie stanu liczebnego Obwodu Radom z czerwca 1944 r.

42 plutony pełne i 11 szkieletowych.
67 oficerów, 72 podchorążych, 425 podoficerów, 2 043 szeregowych.
Siły WSOP:
29 plutonów, 1600 żołnierzy.
Oprócz plutonów bojowych i WSOP w pracach konspiracyjnych brało udział 2 038 żołnierzy AK.
Po zakończeniu akcji scaleniowej, ogólny stan żołnierzy AK (w oddziałach i konspiracji) na dzień 30 czerwca wyniósł:
74 oficerów, 106 podchorążych, 776 podoficerów, 3369 szeregowych, 1601 cywilów, 328 kobiet. Łącznie 6 254 osób.

Zestawienie stanu liczebnego Obwodu Opatów, z połowy 1944 r.:

Siły obwodu w połowie 1944 r. wynosiły 60 plutonów pełnych.

Zestawienie stanu liczebnego Obwodu Kielce, z połowy 1944 r.

Siły obwodu wynosiły w tym czasie 50 plutonów, czyli około 2 500 żołnierzy (nie licząc służb i organizacji pomocniczych, czyli wywiadu, kwatermistrzostwa, WSK, WSOP).

Zestawienia z Obwodu Jędrzejów:

W połowie 1943 r., siły obwodu wynosiły 18 plutonów AK, 3 plutony Polskiej Organizacji Zbrojnej i Związku Oficerów Rezerwy.
W ramach akcji scaleniowej do AK włączono 26 plutonów BCh, liczących około 1 800 żołnierzy.
Stan oficerów na 31 stycznia 1944 r., wyniósł 113.

Zestawienia z Obwodu Radomsko:

W 1943 r. wcielono do Armii krajowej 2 plutony NOW.
W pierwszej połowie 1944 r. Obwód miał zorganizowanych 60 plutonów pełnych, nie licząc sił WSOP.
W połowie 1944 r. obwód liczył 5 680 zaprzysiężonych członków. Z liczby tej, w sierpniu zmobilizowano 1 200 uzbrojonych żołnierzy.

Podobnie jak w przypadku stanu liczebnego, tak i w określeniu stanu uzbrojenia głównym źródłem informacji są wspomniane już meldunki organizacyjne KG AK:

Meldunek nr 37 za okres do 12 września 1940 r.

Brak szczegółowych danych, określono tylko: „uzbrojenie na 50% stanu”.

Meldunek nr 79 za okres 1 marca 1 września 1941 r.

Ckm/amunicja: 94/58 000.
Rkm/amunicja: 184/24 000.
Karabiny/amunicja: 4 274/371 000.
Pistolety/amunicja: 563/5 000.
Karabiny ppanc./amunicja: 7/249.
Granaty: 3 363.
Działka ppanc./amunicja: 3/100

Meldunek nr. 118 za okres 1 września 1941 – 1 marca 1942 r.:

Ckm/amunicja: 82/36 150.
Rkm/amunicja: 177/26 000.
Karabiny/amunicja: 4 393/422 000.
Pistolety/amunicja: 685/4 100.
Granaty: 3 405.

Meldunek organizacyjny nr 170 za okres 1 marca – 31 sierpnia 1942 r.:

Ckm/amunicja: 82/36 000.
Rkm/amunicja: 177/26 600.
Karabiny/amunicja: 4 393/422 000.
Pistolety/amunicja: 685/4 000.
Granaty: 3 400.

Meldunek nr 190 za okres 1 września 1942 – 1 marca 1943 r.:

Ckm/amunicja: 143/104 790.
Rkm/amunicja: 120/70 370.
Karabiny: 4 860/408 273.
Pistolety/amunicja: 1016/ 23 085.
Karabiny ppanc./amunicja: 5/105.
Granaty: 3 798.
Działka ppanc./amunicja: 1/9.

Meldunek nr 220 za okres 1 marca – 31 sierpnia 1943 r.:

Ckm/amunicja: 36/47 803 (dane niepewne).
Rkm/amunicja: 188/72 990.
Karabiny: 4 779/491 271.
Pistolety/amunicja: 1 457/24 774.
Karabiny ppanc./amunicja: 12/231.
Granaty: 3 599.
Pistolety maszynowe/amunicja: amunicja: 59/14 697.

Meldunek sytuacyjny z 2 stycznia za okres do grudnia 1944 r.:

Ckm/amunicja: 52/52 000.
Rkm/amunicja: 318/159 000.
Karabiny/amunicja: 5 181/500 000.
Karabiny ppanc./amunicja: 9/200.
Granaty: 7 859.
Piaty/amunicja: 48/800.
Pistolety maszynowe/amunicja: 1 620/195 000.


Źródła:

* Bartelski Lesław Marian "AK. Podziemna armia 27.IX.1939 - 30.VI.1943".
* Borzobohaty Wojciech "Jodła. Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK 1939 - 1945".
* Komisja Historyczna Polskiego Sztabu Głównego w Londynie "Polskie Siły Zbrojne w Drugiej Wojnie Światowej. Tom III. Armia Krajowa".
* Mazur Grzegorz "Biuro Informacji i Propagandy".
* Ney-Krwawicz Marek "Armia Krajowa. Siły Zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego".
* Ney-Krwawicz Marek "Struktury Organizacyjne Armii Krajowej" w "Mówią Wieki" nr 9/1986.
* Praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Komorowskiego "Armia Krajowa. Rozwój organizacyjny".
* Praca zbiorowa WIH "Polski czyn zbrojny w II Wojnie Światowej. Polski Ruch Oporu 1939 - 1945".
* Kijewska Jadwiga, Sanojca Antoni "Struktura organizacyjna ZWZ-AK. 1939-1945".
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom I."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom II."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom III."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom IV."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom V."


Koniec.




powrót do poprzedniej strony.

powrót do strony głównej.


copyright 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion